We zitten middenin een financiële crisis. Dat zien we niet alleen wat centrale banken doen (en niet wat ze zeggen), maar ook wat beursgenoteerde ondernemingen doen. Massaal eigen aandelen inkopen, dankzij - alweer - de centrale banken. De kwartaalcijfers van de banken komen eraan. Het wordt oppassen!
De megabanken op Wall Street melden deze week hun kwartaalcijfers, met
JPMorgan Chase, Goldman Sachs, Citigroup en Wells Fargo die vandaag
het spits afbijten.
Eén van de aandachtspunten in de schriftelijke presentatie van
JPMorgan Chase was dat het in het afgelopen derde kwartaal $ 6,7
miljard heeft uitgegeven om zijn eigen aandelen op te kopen en zo zijn
aandelenkoers kunstmatig te verhogen, buiten de vraag van beleggers.
De inkoop van eigen aandelen in het derde kwartaal kwam bovenop de
besteding van $ 5 miljard in het tweede kwartaal en $ 4,7 miljard in
het eerste kwartaal, waardoor de netto terugkoop van eigen aandelen
tot dusver dit jaar op maar liefst op $ 16,4 miljard uitkomt - geld
dat anders had kunnen worden verstrekt voor leningen aan kleine
bedrijven, om innovatie en banengroei in Amerika op gang te brengen.
Aanstaande donderdag zal de subcommissie voor beleggersbescherming,
ondernemerschap en kapitaalmarkten van het House Financial Services
(House Financial Services’ Subcommittee on Investor Protection,
Entrepreneurship and Capital Markets)
een hoorzitting houden over de
terugkoop van aandelen door beursgenoteerde ondernemingen. Tijdens de
hoorzitting zullen de volgende punten behandeld worden: er is niets
normaals aan bedrijven die hun aandelenkoers oppompen door terugkoop -
in feite was de praktijk illegaal in de Verenigde Staten vóór 1982.
Het tweede punt is dat terugkoop ten koste gaat van legitiem gebruik
van contant geld van bedrijven, zoals het verhogen van stagnerende
lonen, investeringen in nieuwe apparatuur of onderzoek en ontwikkeling.
Terugkoop van eigen aandelen wordt ook gezien als een vorm van
aandelenkoersmanipulatie en de SEC heeft geen zinvolle programma's om
te controleren hoe en wanneer deze transacties plaatsvinden. Het
subcomité merkt op dat de terugkoop is gestegen van minder dan $ 200
miljard in 2000 tot een record van $ 811 miljard vorig jaar. De
megabanken op Wall Street zijn verantwoordelijk voor een groot deel
van die dollars.
Een ander gek aspect van deze uniek corrupte periode in het
Amerikaanse bankwezen is dat de beursvennootschappen en
investeringsbanken van Wall Street gecombineerd zijn met
depositohoudende, federaal verzekerde banken - waardoor de zogenaamde
"universele" banken het potentieel krijgen om spaargelden van cliënten
te gebruiken om hun eigen voorraad kunstmatig op te blazen via deze
terugkoop. Dat is echt gek. Maar wat nog gekker is, is dat de SEC deze
megabanken óók toestaat hun eigen aandelen in hun eigen Dark Pools te
verhandelen, het equivalent van een interne effectenbeurs. Hierover
hebben wij eerder enkele onthutsende artikelen geschreven.
Een ander ongekend en volkomen gek aspect van de hedendaagse
bankwereld is dat criminele misdrijven er niet langer toe doen. Je
kunt een bank zijn zoals JPMorgan Chase, die $ 1,6 miljard aan
deposito's voor risicovolle spaarders aanhoudt, terwijl je ook
regelmatig wordt aangeklaagd voor misdaden. Je hoeft als bank zijnde
nooit "het spijt me" te zeggen tegen de aandeelhouders, want het enige
waar ze om lijken te geven is hun aandelenkoers..... en het bedrijf
steunt dat met teruggekochte aandelen.
JPMorgan Chase is een criminele organisatie die drie aanklachten aan
de broek heeft gehad. Zware bewoordingen? Vorige maand werd één van
zijn handelsbureaus door het Amerikaanse ministerie van Justitie
bestempeld als een criminele onderneming. Op dezelfde dag werden drie
van zijn handelaren in edele metalen aangeklaagd wegens RICO-aanklachten,
een statuut dat doorgaans voorbehouden is aan georganiseerde misdaad.
Gedurende het afgelopen decennium van flink wat misdrijven en $ 36
miljard aan boetes voor het wangedrag plushet verliezen van $ 6,2
miljard aan spaardersgeld in een gek derivatenplan in Londen (het
London Whale-debacle) heeft de voorzitter en CEO van de bank, Jamie
Dimon, zijn baan behouden, en hebben zijn behulpzame mainstream media
hem op het schild gehesen als één van de succesvolste ceo's.
En als je denkt dat het ècht niet gekker kan worden dan dit alles -
dan blijkt het toch te kunnen.
Ondanks herhaalde waarschuwingen van het bureau dat is opgericht onder
de Dodd-Frank financiële hervormingswetgeving van 2010, die volgde op
de grootste crash van Wall Street sinds de Grote Depressie, zijn
deposito's en risico's nu geconcentreerd bij slechts vijf banken in de
VS - van de meer dan 5.000 banken en spaarverenigingen die zijn
gevestigd in de VS.
Het Office of Financial Research (OFR) waarschuwde herhaaldelijk dat
het met de concentraties van risico's bij deze vijf banken slecht zou
eindigen - een uitspraak die gedaan werd voordat het budget en het
personeel door de Trump-administratie werden uitgeput.
Volgens OFR-onderzoek (PDF) in 2015:
The larger the bank, the greater the potential spillover if it
defaults; the higher its leverage, the more prone it is to default
under stress; and the greater its connectivity index, the greater is
the share of the default that cascades onto the banking system. The
product of these three factors provides an overall measure of the
contagion risk that the bank poses for the financial system. Five of
the U.S. banks had particularly high contagion index values —
Citigroup, JPMorgan, Morgan Stanley, Bank of America, and Goldman
Sachs.
Hoe groter de bank, hoe groter de potentiële overloop als deze
standaard wordt gebruikt; hoe hoger de hefboomwerking, hoe gevoeliger
het is om in gebreke te blijven onder stress; en hoe groter de
connectiviteitsindex van de bank, des te groter is het aandeel van de
problemen die in het banksysteem stromen. Het product van deze drie
factoren biedt een algehele maat voor het besmettingsrisico dat de
bank voor het financiële systeem vormt. Vijf van de Amerikaanse banken
hadden bijzonder hoge besmettingsindexwaarden: Citigroup, JP Morgan,
Morgan Stanley, Bank of America en Goldman Sachs.
De risico's zijn sinds 2015 niet verdwenen, ze zijn exponentieel
groter geworden. Volgens het meest recente kwartaalrapport (PDF)
van het Office of the Comptroller of the Currency (OCC), de federale
toezichthouder van nationale banken, bedraagt de totale
kredietblootstelling van Goldman Sachs van derivaten naar kapitaal
372%. Voor JPMorgan Chase is dat 150%, terwijl Citigroup 132% noteert.
Niet om het een of ander, maar Citigroup blies zichzelf, nog maar tien
jaar geleden, op met derivaten en giftige tijdbommen - buiten de
balanstelling - en ontving het grootste reddingsplan voor banken in de
geschiedenis van het wereldwijde bankwezen.
Dit is wat nodig was om Citigroup te reanimeren, een bank die geen
enkele buitenstaander, inclusief de toenmalig zittend president Barack
Obama, wilde reanimeren: Citigroup ontving een overheidsgarantie op
meer dan $ 300 miljard van zijn activa; een injectie van $ 45 miljard
aan geld van de belastingbetaler in eigen vermogen; de Federal Deposit
Insurance Corporation garandeerde $ 5,75 miljard van haar senior
ongedekte schuld en $ 26 miljard van haar commercial paper en
interbancaire deposito's; en de Federal Reserve, de centrale bank van
het land, heeft in het geheim meer dan $ 2,5 biljoen
doorgesluisd in doorlopende leningen aan Citigroup, van december 2007
tot ten minste juli 2010. Belangrijke delen van de geheime leningen
van de Fed aan Citigroup vonden plaats op een moment dat de bank
duidelijk insolvent was. De Federal Reserve is het wettelijk niet
toegestaan leningen te verstrekken aan insolvente instellingen.
Dat brengt ons bij de allerlaatste, gekste aflevering in dit uniek
corrupte tijdperk van bankieren in de Verenigde Staten. Sinds 17
september van dit jaar heeft de Federal Reserve opnieuw zijn geheime
geldsluizen naar Wall Street opengezet. Het pompt elke week honderden
miljarden dollars naar bedrijven in Wall Street die in aandelen
handelen (geen commerciële banken) zonder autorisatie of hoorzittingen
in het Congres. Dit is de eerste keer dat de Federal Reserve op deze
manier handelt sinds de epische financiële crash van 2008, maar dit
nieuws haalt de voorpagina's en de nieuwskanalen van de mainstream
media in Amerika niet, waardoor de zakelijke media feitelijk
samenzweerders worden met de centrale VS bank en Wall Street.
Het "universele bank" -model is zó doordrenkt met moreel risico en
belangenconflicten en quid-pro-quo transacties dat de kernfuncties van
Wall Street - van voorzichtige kapitaalallocatie en het toestaan van
vrije markten om te dienen als een prijsmechanisme - meer kapot zijn
dan ooit. We hadden eerder geschreven over dat gekke bedrijf WeWork
die dit jaar probeert een eerste openbare aanbieding (beursintroductie)
te doen en zij kreeg in eerste instantie een waardering van $ 50 tot $
60 miljard. Uiteindelijk lukte het niet om het zelfs voor $ 12 miljard
te realiseren. We zeggen dat het bedrijf gek is omdat het $ 47 miljard
aan langetermijnhuurcontracten heeft, terwijl het zijn toekomstige
winsten en inkomsten èn voortbestaan riskeert op basis van korte
termijnhuurcontracten, waarvan vele voor jonge startups en freelancers
die zeer waarschijnlijk de benen nemen bij de volgende crisis.
O ja, natuurlijk waren JPMorgan Chase en Goldman Sachs graag bereid om
de leidende underwriters te zijn in deze zeer dubieuze IPO, die nu is
opgegeven, gewoon omdat verslaggevers de tijd namen (wat zij behoren
te doen) om in het prospectus te duiken.
Pogingen om te herstellen van de epische financiële crash van Wall
Street in 2007-2010 zònder het corrupte bankmodel op Wall Street te
herstructureren, hebben wereldwijd geleid tot slechte economische
resultaten. Volgens de Organisatie voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling is de wereldwijde overheidsschuld tussen 2007 en 2019
verdubbeld, waarbij de schuld/bbp-ratio omhoogschoot van 49,5% naar
72,6%. De schuldenquote overschrijdt nu 100% in Japan, Griekenland,
Italië, Portugal, België, Frankrijk, Spanje, het Verenigd Koninkrijk
en de Verenigde Staten.
De Verenigde Staten registreerden een staatsschuld gelijk aan 106,10%
van het bruto binnenlands product van het land in 2018. De
overheidsschuld ten opzichte van het bbp in de Verenigde Staten
bedroeg van 1940 tot 2018 gemiddeld 62,31%, en bereikte in 1946 een
recordhoogte van 118,90% (tengevolge van de Tweede Wereldoorlog) en
een recordlaagtepunt van 31,80% in 1981.
Onderzoek van de Wereldbank toont aan dat landen die met een schuld/bbp-ratio
op de lange termijn boven de 77% blijven, hun economische groei
aanzienlijk zien vertragen. De Verenigde Staten zitten sinds de
financiële crisis vast met een jaarlijkse groei van 2% of minder.
Het gebrek aan verantwoordelijkheidsbesef van Wall Street en de
Federal Reserve begint zo langzamerhand door te dringen in de hoofden
van beleggers. Volgens een
verslag van CNBC op 12
oktober maken investeerders een sprong naar de liquiditeit van
geldmarktfondsen "op het hoogste niveau sinds de ineenstorting van het
financiële crisis-tijdperk van Lehman Brothers in 2008." Volgens het
verslag zijn de geldmarktbalansen de afgelopen zes maanden met $ 322
miljard gestegen.
We zitten dus midden in een existentiële crisis. Kan niet anders. Dat
is wat het beleid van de centrale banken ons vertelt. De ECB heeft de
rente immers tot de laagste ooit verlaagd met een balans die zich
uitbreidde tot recordhoogte. De centrale bank van Australië verlaagde
zo'n twee weken geleden de tarieven naar hun laagste niveau ooit. Dit
is een vorm beleid van absolute paniek.
De Fed grijpt elke dag in op repomarkten en is nauwelijks in staat de
effectieve koers van de Fed-fondsen op peil te houden. Ze hebben de
tarieven al twee keer verlaagd en breiden hun balans al uit. Zonder
deze interventies zouden markten en de economie uiteenvallen.
Dat is de - verhulde - boodschap. In elke andere tijd in de
geschiedenis zouden al deze beleidsmaatregelen en hun niveaus worden
beschouwd als tekenen dat zich een grote crisis aan het ontvouwen is.
We stellen hier dus dat als het eruit ziet als een eend, loopt als een
eend en kwaakt als een eend, het een eend is. Centrale
bankinterventies die verder gingen dan de initiële noodinterventies
hebben nooit de organische groei geïnspireerd, alleen schulden hebben
groei mogelijk gemaakt en alles wat de centrale bankiers deden is een
zeepbel blazen, en nu die groei vertraagt, is hun enige oplossing
gericht op het verder opblazen van de zeepbel.
Kijk naar de cijfers. Recente PMI-cijfers in de VS en Europa waren
rampzalig. 47 in de VS, 45,7 in Europa.... dat is een recessie. Maar
niemand geeft er iets om en de activaprijzen blijven toch wel stijgen.
Tot de zeepbel barst.
Waarom reageren aandelen over het algemeen niet op slecht nieuws? Het
is een vraag die je altijd kunt overpeinzen aan het einde van een
zeepbel, want het is in het verleden verschillende keren is gebeurd.
Aandelenkoersen zullen blijven stijgen en alle slechte gegevens
negeren en de zeepbel blijft groter worden totdat hij barst.
Maar we hebben een paar nieuwe elementen in de huidige zeepbel. Eén is
eigenlijk niet nieuw, het gebeurde ook in 2007, maar het gebeurt nu
agressiever, de enorme omvang van de terugkoop van aandelen (waarmee
we dit artikel begonnen), de belangrijkste voorbode van een crisis:
$ 15 biljoen aan terugkoop van eigen aandelen, bijna $ 17 biljoen aan
interventies van de centrale banken. Je kunt redelijkerwijs niet
zeggen dat dit geen kunstmatige inflatoire impact heeft op de
activaprijzen.
Hoewel de groei van de terugkoop is vertraagd, zijn 2018 en 2019 jaren
van biljoen-dollar-grote liquiditeitsprogramma's die door de markten
lopen, programma's (logaritmen) die hoe dan ook kopen. Geen mens die
er aan te pas komt.
Deze investeerders weten niet echt wat ze bezitten of interesseert ze
niet wat de koersen of waarderingen zijn. Ze blijven maar contant geld
toewijzen aan een steeds kleiner wordend universum van aandelen en
floats, omdat de terugkoop van aandelen de beschikbare aandelen
vermindert en te verwachten valt dat het rendement altijd positief zal
zijn. Nadat alle aandelen tien jaar achter elkaar zijn gestegen,
waarom zou dat dan ooit veranderen? De centrale banken staan toch
achter ons en blijve de zeepbel opblazen? Trouwens, waar anders om ons
geld te zetten? Contant geld?
Aangezien de tarieven ofwel negatief zijn of op zeer lage niveaus, en
zelfs geen reëel rendement genereren vóór inflatie, blijven mensen
zich te goed doen aan aandelen.
Centrale banken doen alsof er geen crisis is. Maar ze doen wel zeker
alsòf er een crisis is. Misschien moeten beleggers eens denken aan "geen
woorden maar daden". Beoordeel mensen niet op wat ze zeggen, maar wat
ze doen.
We blijven de effectiviteit van dit alles in twijfel trekken en nu
centrale banken hebben gecapituleerd en de volgende interventiecyclus
volledig omarmen, blijven we zoeken naar signalen dat de effectiviteit
afneemt en dat centrale banken de controle verliezen.
We houden u op de hoogte.