Het conflict in Syrië, dat inmiddels sinds 2011 aan de gang is, had lang geleden kunnen eindigen en een politiek proces kunnen doorlopen. Sommige partijen die deze oorlog vanaf het begin hebben aangewakkerd, doen er echter alles aan om de vrede zo lang mogelijk uit te stellen. Erdogan lijkt de confrontatie met Rusland te willen aangaan.
Naast de Verenigde Staten trekken met name Groot-Brittannië, Frankrijk,
Saoedi-Arabië, Qatar, Israël en Turkije negatieve aandacht. Terwijl
Israël luchtaanvallen op Syrië blijft uitvoeren die het internationale
recht schenden en openlijk de niet-betrokken burgerluchtvaart
misbruiken als dekking voor zijn eigen aanvallende straaljagers,
verhoogt Turkije de steun voor verschillende terroristische
groeperingen.
Het lijdt geen twijfel dat er in de Syrische provincie Idlib
verschillende terroristische groeperingen zijn aangesloten bij Al
Qaida en Islamitische Staat. Deze criminelen, door de westerse staten
en mainstream media goedkeurend betiteld als "oppositieleden", "rebellen"
of "vrijheidsstrijders", terroriseren niet alleen de burgerbevolking,
ze houden hen ook gegijzeld en misbruiken ze als menselijke schilden.
Humanitaire hulp wordt onderschept door de terroristen en vluchtgangen
worden geblokkeerd of doelbewust afgesloten. Uit Idlib vallen deze Al
Qaida-terroristen ook herhaaldelijk de civiele en militaire
infrastructuur in de aangrenzende regio's aan, gebieden die al zijn
bevrijd.
Turkije kon of wilde de overeenkomsten tussen Astana en Sochi niet
naleven. Als de "beschermende macht van de terroristen" heeft Ankara
zich onder andere verbonden om de M5-snelwegverbinding van jagers en
hun zware oorlogswapens te ontdoen en dit proces en de naleving van
het staakt-het-vuren met zijn eigen observatieposten te waarborgen.
Turkije moet ook de radicale islamisten scheiden van de minder
radicale strijders - als die er überhaupt zijn.
Precies het tegenovergestelde van wat was overeengekomen gebeurde
echter. Vanaf dat moment gebruikten de terroristen de Turkse militaire
bases als uitgangspunt voor hun aanvallen op civiele en militaire
doelen in Syrië. En wanneer het Syrische leger op deze aanvallen
reageerde, was Ankara boos. Elk offensief van het Syrische leger
eindigde uiteindelijk met een oproep van Ankara aan Moskou tot een
nieuw staakt-het-vuren en een verder uitstel in de uitvoering van de
Astana- en Sochi-overeenkomsten.
De Turkse vertragingstactiek werkte tot half januari van dit jaar.
Toen moeten de verantwoordelijken in Damascus en Moskou er genoeg van
hebben gehad. De Syrische en Russische strijdkrachten lanceerden een
offensief tegen door Turkije gesteunde terroristen van Al Qaida. Dit
keer riep Turkije routinematig op tot een verder staakt-het-vuren en
een verder uitstel van de overeenkomsten door het Kremlin.
Toen gebeurden er echter interessante zaken!
Turkije was plotseling in paniek en opende verschillende nieuwe
fronten op het Syrische leger vanuit de steden die het in 2017
veroverde, zoals al-Bab. Zeven Syrische en vier Russische militairen
werden op een gluiperige manier gedood. De rode lijn werd overschreden.
Het Russische antwoord kwam snel: luchtaanvallen op Al-Qaeda-terroristen
in Al-Bab - totdat dit front onmiddellijk opnieuw werd gesloten.
En voor het eerst waren er luchtaanvallen op het Turkse leger in Syrië
- met doden aan Turkse zijde. Turkije probeerde met alle middelen het
snelle offensief van het Syrische leger in Idlib te stoppen. Ankara
stuurde meer troepen naar het front om Al Qaida actief te ondersteunen.
De strijdkrachten van Syrië en Rusland reageerden op de gezamenlijke
aanvallen van het Turkse leger en Al-Qaeda met nòg zwaardere aanvallen
- en opnieuw met verliezen aan Turkse kant.
Het was slechts een kwestie van tijd voordat Turkse soldaten - die hun
hoofd uitstaken voor Erdogan en Al Qaida - bij vergeldingsaanvallen
zouden sterven. Omdat Rusland het hele luchtruim beheerste, stuurde
Turkije wanhopig steeds meer grondtroepen naar de gevechtszone. De
Turkse dreigingen tegen Rusland om straaljagers neer te schieten waren
ondoordacht en dom. Nu patrouilleren Russische Su-35 straaljagers aan
de grens met Turkije. Als Turkije iets vergelijkbaars probeert zoals
wat in 2015 gebeurde, zal het Russische antwoord dit keer verwoestend
zijn voor Erdogan.
En hoewel bijna alle etnische en religieuze minderheden in Syrië de
Turkse invasie, waarbij christenen sterk achter president Assad staan,
verwerpen, steunen westerse regeringen en mainstream media min of meer
openlijk de schending van het internationale recht door NAVO-partner
Turkije. Het zijn dezelfde westerse regeringen en mainstream media die
de Koerden tegen Assad gebruikten en uiteindelijk lieten vallen. Elk
land buiten de NAVO zou het Westen al hebben gesanctioneerd voor een
dergelijke schending van het internationale recht of het met oorlog
hebben bedreigd. Maar de hypocrisie van het Westen kent geen grenzen.
Turkije heeft echter immense schade aan zijn imago geleden met zijn
openlijke steun voor terroristen van Al-Qaeda en Islamitische Staat.
Daarnaast zijn er foto's van eigen soldaten die in doodskisten naar
huis worden teruggebracht, en circuleren er foto's van brandende
Turkse militaire konvooien en versnipperde tanks die ook het imago van
een "onoverwinnelijk Turkije" beschadigen.
De trots van de Turken heeft een deuk opgelopen en de droom van het
neo-Ottomaanse rijk lijkt te vervliegen. De onbewezen propaganda-leugens
hielpen niet, waar Turkije naar verluidt honderden of zelfs duizenden
Syrische soldaten "neutraliseerde" in vergeldingsaanvallen. De Erdogan-media
moeten dergelijke succesverhalen bedenken om hun eigen bevolking
gerust te stellen.
Het Russische leger registreerde ook geen enkele vergeldingsaanval
door Turkije op Syrië en er was ook geen schending van het luchtruim.
Turkije leverde echter moderne draagbare luchtafweerraketten aan de
terroristen, waardoor ze binnen een paar dagen twee Syrische
helikopters konden neerschieten. Dankzij Turkse donaties zal Al-Qaeda
civiele vliegtuigen kunnen neerschieten tijdens starts en landingen
over de hele wereld. Een nachtmerrie komt uit en de internationale
gemeenschap kijkt gelaten toe!
Met zijn stoere aanpak wilde Erdogan waarschijnlijk alleen maar een
bedreigende achtergrond creëren om de Russen over te halen opnieuw toe
te geven - of te chanteren. Tot nu toe niet succesvol! Met behulp van
Russische luchtsteun blijft het Syrische leger standvastig optrekken
en verschillende strategisch belangrijke steden, dorpen en de gehele
snelweg M5 bevrijden - die weg die de twee belangrijkste steden in het
land (Damascus - Aleppo) met elkaar verbindt.
Onlangs eiste de Turkse regering de terugtrekking van het Syrische
leger uit de Syrische provincie Idlib en de teruggave van de steden
aan Al Qaida, eind februari. Als dat niet gebeurt, dreigde Turkije het
alléén te doen tegen heel Syrië - zonder overleg met Rusland.
Heeft Erdogan dit keer zijn hand overspeeld? De Turkse regering staat
onder grote binnenlandse druk. De ervaren generaals en
straaljagerpiloten zitten achter de tralies gestaan sinds de vermeende
poging tot een staatsgreep. En de overhaaste mars naar Idlib stelde de
Koerdische YPG ook in staat om een nieuw front te openen met het
Syrische leger om de terroristen ten westen van Aleppo te omsingelen.
De volgende fase zou zijn om Afrin te heroveren. Een dergelijke
vernedering zou Erdogan politiek in grote problemen brengen.
Het zal dus interessant zijn om te zien of Turkije zijn agressieve en
internationale wederrechtelijke koers tegen Syrië zal blijven volgen.
De VS zien ondertussen hun kans schoon om te profiteren van de
precaire situatie door Turkije en Rusland verder tegen elkaar op te
zetten.
De vraag is natuurlijk hoe Rusland zal reageren op de aanhoudende
provocaties. Zal het Kremlin op een gegeven moment weer toegeven om
Turkije niet te verliezen als een "partner tegen het Westen"? Of zal
Moskou de prijs voor Turkije verhogen totdat Erdogan toegeeft? Dit
laatste lijkt waarschijnlijker, gezien de eerste verplaatsing van ten
minste 3 Russische Toepolev Tu-160 strategische
langeafstandsbommenwerpers naar Latakia. En voor het eerst sinds jaren
brengt het Syrische leger de gevreesde TOS-1A Buratino thermobare
meervoudige raketwerper naar de frontlinies.
Het grappige vinden wij in deze kwestie dat de Turkse president Tayyip
Erdoğan het tijdens zijn Syrische avontuur moet doen zonder luchtsteun.
De Russische S-400 luchtafweerraketten die eerder aan Turkije zijn
geleverd zijn niet geschikt voor gebruik in het buurland omdat hun
vriend-vijanddetectie voorkòmt dat Russische vliegtuigen worden
neergeschoten. De S-400 is door Turkije aangeschaft nadat piloten die
in het Westen waren opgeleid bij de mislukte staatsgreep in juli 2016
luchtaanvallen uitvoerden op doelen in de hoofdstad Ankara en er het
parlementsgebouw beschadigden. De Turkse minister van Defensie Akar
vindt dat de VS Patriot-raketten moeten leveren om het zuiden van het
land te beschermen tegen luchtaanvallen, maar zoals bekend is de
relatie tussen Turkije en de NAVO (i.c. de VS) ook niet meer wat het
geweest is.
Met zijn Syrië-avontuur riskeert Erdogan het leven van bijna 10.000
Turkse soldaten, alleen om te voorkómen dat terroristen van Al Qaida
worden vernietigd. In plaats van het buurland te helpen vrede te
vinden zodat de vluchtelingen kunnen terugkeren, droomt Erdogan van
een nieuwe Ottomaanse macht in het Midden-Oosten. Veel Turken in
Turkije maken zich grote zorgen over komende gebeurtenissen en wijzen
de koers van Erdogan strikt af. De Turken in het buitenland
ondersteunen daarentegen de aanpak van Erdogan - omdat zij er zelf
niet rechtstreeks door worden geraakt en zich geen zorgen hoeven te
maken over mogelijke gevolgen.
Maar Turkije zou gifgasaanvallen kunnen organiseren - en de schuld
hiervan weer bij Syrië leggen - om daarmee de internationale
gemeenschap op te roepen "de vrijheidsstrijders" (Al Qaïda dus) van de
vernietiging te redden. Erdogan is trouwens niet alleen president van
Turkije, maar ook een erkend lid van de Moslimbroederschap - de
moederorganisatie van Al Qaida en Islamitische Staat. De "beweging",
opgericht door de Britten, wordt voornamelijk ondersteund door Turkije
en Qatar. In Syrië, Egypte, de Verenigde Arabische Emiraten en vele
andere landen worden de moslimbroeders beschouwd als een
terroristische organisatie.
De gebeurtenissen in Syrië beginnen nu te lijken op die van Libië. Na
de moord op Kadhafi installeerde het Westen en erkenden de VN een
regering in Tripoli bóven de hoofden van de Libische bevolking, van
waaruit westerse staten hoopten toegang te krijgen tot de grote
minerale rijkdommen van het land. De "regering in Tripoli" wordt bijna
uitsluitend ondersteund door terroristische groeperingen met banden
met Al Qaida en de Moslimbroederschap. De grootste aanhangers van de
terroristen in Libië zijn opnieuw - zoals in Syrië - Turkije en Qatar.
Ze beheersen alleen de hoofdstad Tripoli en Misrata in Libië. De rest
van het land Libië wordt gecontroleerd door de tegenregering in Tobruk
met een eigen parlement. Dit parlement machtigde generaal Haftar om
het Libische leger te gebruiken om het land van de terroristen te
zuiveren - om Tripoli en Misrata te bevrijden. Haftar's Libische leger
wordt gesteund door Egypte, Rusland en de Verenigde Arabische Emiraten.
Het Libische leger zal binnenkort het offensief tegen door Turkije
gesteunde terroristen in Tripoli hervatten. Als Turkije actief
ingrijpt in Libië, zal het hier te maken krijgen met het Egyptische
leger. Caïro heeft een groot belang bij vrede in Libië en het in de
kiem smoren van het terrorisme in het land.
Om de overhand te krijgen stuurt Turkije oorlogstuig, soldaten en
zelfs terroristen uit Syrië naar Libië. Als Erdogan hiermee zijn
plannen zou realiseren, zou Turkije nu naast Syrië, inclusief Libië,
een andere hefboom kunnen krijgen om de EU te chanteren met de
vluchtelingencrisis. Bovendien wil Turkije de "regering in Tripoli"
gebruiken om een unie van verschillende landen die aardgas willen
exporteren vanuit het oostelijke Middellandse Zeegebied naar Europa te
dwarsbomen. Turkije is internationaal redelijk geïsoleerd vanwege het
beleid van Erdogan en het kan maar zo zijn dat het ook Rusland als
partner kwijtraakt vanwege Idlib en Tripoli.
In de marge van de Europese top in Brussel hebben onlangs de Duitse
bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron
met de Russische president Vladimir Poetin gebeld over de
“catastrofale humanitaire toestand” in de Syrische provincie Idlib.
Merkel en Macron willen met Poetin en de Turkse president Recep Tayyip
Erdogan samen een politieke oplossing uit te werken. De Amerikaanse
president Donald Trump heeft in hetzelfde potje geroerd en gezegd dat
Poetin zijn steun voor Assad moet intrekken en dat er een politieke
oplossing voor het conflict in Syrië moet komen. Logischerwijs heeft
Poetin zelf (nog) niet gereageerd.
Hij heeft een persoonlijke ontmoeting met Erdogan niet op zijn
verlanglijstje staan, hoewel van Turkse zijde herhaaldelijk op een
ontmoeting is aangedrongen. Poetin beperkt publieke verklaringen over
de situatie in Idlib tot een minimum - in tegenstelling tot Erdogan,
die elke dag wel openbare toespraken houdt, dreigt en het Turkse
publiek naar een oorlogssituatie ophitst.
Door zijn provocerende bedreigingen en ultimatums heeft Erdogan
zichzelf in een moeilijke situatie gebracht. Het Turkse ultimatum
tegen Syrië/Rusland loopt uiterlijk tot eind februari. Daarna beloofde
Erdogan dat het Turkse leger Syrië zelfstandig zal aanvallen, ongeacht
wat Rusland (wel of niet) doet.
Als het van Erdogan gewoon een bluf was om Poetin naar een nieuw
staakt-het-vuren te duwen, dan kan het fout gaan - omdat Poetin alleen
een trilaterale ontmoeting met Erdogan en Rouhani op 7 maart had
toegezegd. Wij zien aanwijzingen dat de Russen Erdogan zeer
weloverwogen en bewust zijn gang laten gaan, want hoe meer Erdogan
dreigt en belooft, hoe moeilijker het voor hem zal zijn om een voor
hem goede uitweg (zonder gezichtsverlies) te vinden.
De invasie van ongeveer 10.000 Turkse soldaten in Idlib zal de Russen
ook koud laten. Elke aanval van de Turken wordt voorkomen door de
Russische luchtmacht. Turkse verliezen zullen de vernedering van
Erdogan alleen maar verder verergeren, gezien de hopeloze situatie
waarin de Turkse president zich heeft gemanoeuvreerd.
Als het doel van Erdogan alleen was om te bluffen en een dreiging op
te bouwen die de Russen zou doen toegeven, dan is dit plan tot nu toe
jammerlijk mislukt. Als Erdogan zijn gezag bij zijn eigen bevolking
wil houden, moet hij zijn toevlucht nemen tot steeds drastischer
middelen. Een open oorlog tegen Syrië - en onvermijdelijk ook tegen
Rusland - is het slechtst mogelijke scenario - maar het is momenteel
de laatste optie voor de Erdogan - omdat hij daarmee met het volste
vertrouwen had gedreigd. Zijn laatste redmiddel lijkt vooralsnog een
staakt-het-vuren, door bemiddeling van Duitsland en Frankrijk. Dan zou
Turkije de bedreigingen die het zelf had opgeworpen kunnen ontmantelen
en de Turkse soldaten terugtrekken. Erdogan zegt op 5 maart a.s. het
vier-personen overleg te houden, maar Poetin zelf heeft de deelname aan
een top met vier personen nog niet bevestigd.
De vraag is nu of de Russen in het geheim geïnteresseerd zijn in een
escalatie geïnitieerd door Turkije. Als dat het geval is, wil Moskou
het Syrische conflict blijkbaar langzaam naar een einddoel leiden. Men
zou nu graag een juiste oplossing vinden en niet langer onzinnige
spelletjes spelen (Turkije heeft de Sochi- en Astana-overeenkomsten
nooit geïmplementeerd en heeft de Russen en Syriërs alleen maar
gedwarsboomd).
Erdogan bevindt zich in een onmogelijke situatie. Zijn positie wordt
met de dag slechter. Met elke dode Turkse soldaat neemt de
binnenlandse kritiek op de president toe. De roep om hulp aan de NAVO
en de VS toont slechts de beperkte mogelijkheden van Turkije. Maar het
blijft oppassen, want een kat in het nauw maakt rare sprongen.
Afdrukken Doorsturen