Nederland heeft samen met Frankrijk, Italië en Duitsland 300 miljoen doses besteld van het coronavaccin dat in Oxford wordt ontwikkeld. Of het een werkzaam vaccin zal zijn is nog maar de vraag. Maar hoe kan het zijn dat een vaccin in zo'n sneltreinvaart beschikbaar komt voor de wereldbevolking? Is het vaccin wel te vertrouwen? Is onze regering nog wel te vertrouwen?
Herhaaldelijk is door politici en deskundigen gezegd dat de
maatregelen die genomen zijn in verband met de corona-crisis, alleen
kunnen worden beëindigd als er een vaccin is. Maar de hele zaak is
natuurlijk behoorlijk ingewikkeld.
Vrij snel nadat de "intelligente" lockdown was aangekondigd werd gezegd dat
we "in oorlog" waren en we alles in het werk moesten stellen om "de
strijd" tgen het virus te winnen. Dergelijke metaforen worden vandaag
de dag graag door politici geuit.
Als we dus de ziekte niet zien, niet kunnen proeven of ruiken en niet
kunnen aanraken, moeten rigoreuze middelen worden gebruikt. Een
injectie die het virus voor eens en altijd kan doden, zou de optimale
oplossing zijn. Toch?
Je zou zeggen: ja, want er zijn vaccinaties die veel lijden en dood
hebben voorkómen en blijven voorkómen. Maar vaccinaties zijn
niet steeds weer hetzelfde, en wie het pad volgt om goed
werkende vaccins te vinden, heeft een lange weg te gaan. Net als de
onderzoekers die verantwoordelijk zijn voor het ontwikkelen van een
vaccin. Desalniettemin zijn er ziekten die gelukkig zijn bestreden en
overwonnen, dankzij effectieve vaccins, zodat die ziekten eigenlijk
nauwelijks nog een rol spelen.
Maar het antwoord kan ook nee zijn, omdat de ontwikkeling van een
accent meestal jarenlange voorbereiding vergt, en niet per definitie
tot een succesvol vaccin hoeft te leiden.
De Amerikaanse president Donald Trump heeft onlangs aangekondigd dat
zijn "Operation
Warp Speed"-programma in 2020 een vaccin tegen
Covid-19 zou kunnen opleveren. Een miljard dollar heeft zijn regering
al betaald voor
vaccins van de Oxford University,
inderdaad, het instituut dat (samen met AstraZeneca) voor 300 miljoen
een contract (voor het leveren van, ja, wat eigenlijk?) heeft
afgesloten met vier EU-lidstaten, waaronder ons land.
De term "warp speed" verwijst naar de tv-serie Star Trek met het
ruimteschip Enterprise, dat sneller dan het licht enorme afstanden kon
overbruggen. De naam zou moeten uitdragen dat Trump erg alert is totdat
hij het probleem heeft opgelost. Ook hij bedient zich graag van
metaforen. Zijn prognose is echter een nogal onrealistisch beeld van
de werkelijkheid. Maar Trump staat niet bekend om zijn nuchtere
pragmatisme - eerder om zijn overdreven patriottisme.
Onze premier bedient zich dan wel niet van een metafoor uit een
sciencefiction-serie, maar als het op propaganda aankomt, doet onze
regering op geen enkele manier onder voor Donald Trump. Zijn
verklaring over de terugkeer naar het "oude normaal" die alleen
mogelijk is als er een vaccin is, heeft steeds minder effect op de
meeste mensen. Hoewel gesteld wordt door onze regering dat de
volksgezondheid prioriteit nummer 1 is, wordt er geen actie onderomen
bij massale (protest)bijeenkomsten. Kennelijk wegen andere factoren
dus veel zwaarder dan de gezondheid van de burgers, maar dat wisten we
al vanaf het begin omdat de meest kwetsbaren onder ons - de ouderen in
verpleeghuizen - willens en wetens blootgesteld werden aan (bewust)
onbeschermde zorgverleners. En over de klucht van de gezichtsmaskers
en de andere maatregelen die selectief werden aangekondigd hebben we
het dan maar niet. Nu wordt er dus ingezet op het hals-over-kop
aankopen van vaccins waarvan het nog maar de vraag is of die helpen.
Nederland heeft namelijk samen met Frankrijk, Italië en Duitsland
300 miljoen doses besteld
van het coronavaccin dat in Oxford wordt ontwikkeld. De vier lidstaten
willen "voor in de rij" staan, maar er wordt bij gezegd dat andere
EU-landen zich ook bij hen kunnen aansluiten, waardoor de rij wel erg
breed wordt. Officieel is het doel van de gebundelde kracht van de
vier landen te voorkómen dat de EU achterop raakt in de "geopolitieke
race voor corona-vaccinaties" tegen de Verenigde Staten en China. Er
wordt niet bij gezegd dat Donald Trump hen al een stap vóór was.....
door afspraken te maken met dezelfde partijen!
Als op korte termijn er een werkzaam vaccin beschikbaar komt, dan
kunnen we daar als burgers toch niets tegen hebben?
Nou, dat moeten we eerst maar eens een beetje laten bezinken, want het
duurt meestal 10 tot 15 jaar om een vaccin te ontwikkelen, en dan is
het nog maar de vraag of het er dan is. Het is eerder een gemiddelde
waarde, de ontwikkeling van het mazelenvaccin heeft "slechts" vier
jaar geduurd, dus theoretisch zou sneller mogelijk zijn. Niets is in
steen gebeiteld.
We kunnen zeggen dat elk te maken vaccin grofweg een ontwikkelingsfase
in drie fasen moet doorlopen:
1. In de eerste fase worden ongeveer 10 tot 30 vrijwilligers
gevaccineerd om hun tolerantie te controleren.
2. In deze fase zijn 50 tot 500 vrijwilligers nodig om de dosering en
de immuuntolerantie te controleren.
3. In de derde fase zijn meer dan 1.000 mensen nodig om de
betrouwbaarheid te waarborgen.
Maar er gebeurt natuurlijk meer voor en na de drie fasen. Het begint
met een analyse, de opzet van het vaccin en dierexperimenten. Als de
derde fase succesvol is afgerond, begint het goedkeuringsproces,
gevolgd door de daadwerkelijke vaccinatiecampagne, die indien mogelijk
wereldwijd moet plaatsvinden.
Het is duidelijk dat het doel om dit proces in 2020 of begin 2021 te
voltooien behoorlijk ambitieus is.
Het probleem met een vaccin is niet alleen de tijdsfactor, maar ook de
onzekerheid of er uiteindelijk echt een effectief vaccin kan komen. De
WHO meldde dat momenteel in 133 projecten wereldwijd koortsachtig aan
een oplossing wordt gewerkt. Maar wat er precies in detail gebeurt, is
grotendeels onbekend. Er werd aangekondigd dat er ook aan een vaccin
op basis van DNA en RNA wordt gewerkt.
Bill Gates heeft gezegd
dat het nieuwe vaccin experimentele technologie zal gebruiken die
zal zorgen voor een wijziging in het DNA. Dat u het alvast weet......
Dit is in onze ogen een schokkende ontwikkeling, omdat deze methode
wordt gebruikt om genetische modificaties aan te brengen in menselijke
cellen. Het geeft te denken dat een vaccin op basis van DNA en RNA nog
nooit is goedgekeurd.
Overigens,
in hetzelfde artikel
van Mirastnews zegt Bill Gates ook het volgende: "Het Covid-19-vaccin
zal dus geen traditioneel vaccin zijn. Het zal niet significant of
standaard worden getest, gezien de huidige noodtoestand. Het
wordt beheerd door het leger en iedereen op de planeet zal het
moeten nemen".
In dit kader is het belangrijk te melden dat de ministers van Defensie
van de vier grootste EU-landen in hun videoconferentie met al hun
EU-tegenhangers eisen dat de EU en haar lidstaten moeten reageren op
de Covid 19-pandemie
door het leger verder te versterken.
Volgens een brief van de vier ministers, waaronder de Duitse Annegret
Kramp-Karrenbauer, gaat het niet alleen om het intensiveren van "strategische
communicatie" met de eigen bevolking en het tegengaan van "vijandige
verhalen": de economie moet ook nauwer worden verbonden met het leger
en haar "operaties en missies"
moeten worden uitgebreid.
Er is onder meer een "versterking van de Europese beheersstructuren"
nodig. De EU-Commissie is al begonnen met het verhogen van de druk op
sociale netwerken om daadwerkelijke of vermeende "onjuiste berichten"
te verwijderen. Medewerkers van invloedrijke denktanks roepen op tot
het "vaccineren" van militaire begrotingen in de EU tegen
bezuinigingen. Inderdaad, de Britten zijn net op tijd uit de Europese
Unie gestapt.
En dan hebben we natuurlijk nog het virus. Corona-virussen veranderen
van tijd tot tijd, wat de dingen er niet eenvoudiger op maakt. En als
het vaccin niet 100 procent werkt, kan het ook de andere kant op gaan
en het tegenovergestelde effect hebben, namelijk verergeren.
Covid-19 lijkt dan wel niet zo "creatief" te zijn als HIV, waartegen
tot nu toe geen vaccin is ontwikkeld, maar natuurlijk kan het virus
ook veranderen, sterker: dat is al gebeurd. Zelfs in het meest
optimistische geval kan het zijn dat mensen meer dan eens tegen
Covid-19 moeten worden gevaccineerd, vergelijkbaar met het griepvaccin
(waarvan de werking ook nog twijfelachtig is).
Maar wacht eens even! Regelmatige vaccinaties tegen Covid-19? Dat
klinkt als een lucratief bedrijfsmodel voor de lange termijn.
Alle processen die normaal gesproken onmisbaar zijn voor de
goedkeuring van een vaccin, moeten nu worden ingekort. Het gaat
tenslotte om leven en dood, zoals we hebben gehoord. Maar zelfs
als er een vaccin zou zijn. zou het moeilijk zijn om de hele
wereldbevolking daadwerkelijk te vaccineren - zelfs het maken van de
benodigde glazen ampullen is een uitdaging (maar gelukkig is Coca Cola
daar al mee begonnen).
Dit heeft echter geen invloed op de betrokkenen, zoals de "Coalition
for Epidemic Preparedness Innovations" (CEPI) of de "Global Alliance
for Vaccines and Immunization" (GAVI), waarin landen over de hele
wereld, de EU, de WHO, UNICEF en verschillende stichtingen zoals de (daar
heb je 'm weer) "Bill
en Melinda Gates Foundation" erbij betrokken zijn.
Ze willen massale inenting, geen stapsgewijze maatregelen.
En dan is er de familie
Poonawalla, die zich
volledig inzet voor de ontwikkeling van een vaccin tegen Covid-19. De
"vaccin-koningen van India" zijn als het ware op warp speed in april
dit jaar begonnen met de productie van 400 miljoen doses vaccin. Let
wel: niet getest. Volgend jaar volgen nog eens 600 miljoen doses. Als
de Poonawalla's "falen" dan zou de schade voor hen op ongeveer drie
tot vier miljoen euro komen. Maar dat valt mee, want de Indiase
regering steunt het ambitieuze project financieel en in het ergste
geval is gedeelde smart halve smart.
We kunnen het bedrijf van de familie Poonawalla niet precies
classificeren, maar (net als bij Bill Gates): pure filantropie is niet
onze eerste keuze als we nadenken over de motieven van deze lieden.
Maar we kennen allemaal het principe van overheidsfinanciering: het
mag wat kosten, en de afrekening met de belastingbetalers komt later
wel. En de meesten onder ons zijn het uiteraard met de meerderheid
eens, want we willen ons "oude normaal" terug.
De discussies over een vaccin tegen de huidige coronavirussen wordn
over het algemeen nogal zorgeloos gevoerd. En ze worden verplaatst
naar een gebied dat destructief en fout is. Omdat iedereen die
sceptisch is over de tijdige mogelijkheid van een succesvolle
vaccinatie al snel wordt beschouwd als een algemene tegenstander van
vaccinatie of - de term die vaker wordt gebruikt - een
complottheoreticus.
Maar goed: de boven ons gestelden kiezen dus kennelijk voor een aantal
tussenwegjes op weg naar goedkeuring. Ze zijn allemaal controversieel
en ontstaan uit noodzaak. In het verleden werden sommige
ziekteverwekkers tijdens de ontwikkeling van het vaccin veel zeldzamer,
zodat zinvol onderzoek nauwelijks meer mogelijk was. Neem bijvoorbeeld
Sars-CoV-1: daarbij bleef de vaccinontwikkeling in fase I steken omdat
er na juli 2003 simpelweg geen infecties meer waren. De situatie was
vergelijkbaar met de
ebola-uitbraak van
2014/15 in Liberia en Sierra Leone. Toen het
kandidaat-vaccin-rVSV-ZEBOV klaar was,
was de epidemie verdwenen.
Dat is dan ook de angst van Pascal Soriot, CEO van AstraZeneca, het
Brits-Zweedse farmaceutische bedrijf waarmee o.m. onze regering een
contract heeft gesloten. Soriot zei op 24 mei het volgende: "Het
vaccin moet werken, dat is vraag één, en de andere vraag is, zelfs als
het werkt, moeten we het kunnen aantonen. We moeten zo snel mogelijk
rennen voordat de ziekte verdwijnt, zodat we kunnen aantonen dat het
vaccin effectief is."
Maar als de ziekte vanzelf verdwijnt, waarom zouden we dan miljarden
euro's en dollars over de balk gooien om een vaccin te ontwikkelen?
Het Amerikaanse ministerie van Volksgezondheid en Human Services (HHS)
is al overeengekomen om tot $ 1,2 miljard te verstrekken aan
AstraZeneca en nog eens $ 483 miljoen aan de Amerikaanse koploper
Moderna om hun experimentele kandidaten te ontwikkelen.
Beide bedrijven (over hen hebben we het een andere keer wel) hebben
miljarden van particuliere investeerders aangetrokken en hebben in
principe geen belastinggeld nodig (maar slaan het natuurlijk niet af),
en de speculatieve weddenschappen van de overheid worden in de
beginfase van testen gedaan op onbewezen technologieën. U voelt hem al
aankomen: de winst gaat naar de bedrijven en hun aandeelhouders,
terwijl de verplichtingen voor rekening van het publiek komen -
ondanks het feit dat minister De Jonge beweert dat de farmaceut het
tegen kostprijs levert. Gelooft u het zelf? Trouwens: hoe definieer je
het begrip kostprijs.
Fabrikanten van vaccins worden beschermd tegen aansprakelijkheid voor
letsel door vaccins door het National Vaccine Injury Compensation
Program en de PREP Act van 2005, die in plaats daarvan
schadevergoeding opleggen aan (in bovenstaand geval) de Amerikaanse
regering en de Amerikaanse belastingbetalers.
Het kan tientallen jaren duren voordat systemische effecten, waaronder
kanker, de ziekte van Alzheimer, auto-immuunziekten en
onvruchtbaarheid, ontstaan. Maar de weg lijkt nu al bijna klaar voor
verplichte vaccinaties die aan het einde van het jaar in de VS
door het Amerikaanse leger zullen worden "ingezet".
We geven onze lezers ter overweging hier in alle rust over na te
denken. We hebben het over een nieuwe vorm van dit virus die
nauwelijks is onderzocht, en we hebben het over een goedkeuringsproces
voor de introductie van een vaccin dat zeer riskant kan en
waarschijnlijk zal zijn.
We hebben het over landen die investeren in bedrijven (uiteraard
zonder later iets van de koek te krijgen, bijvoorbeeld om het onder
hun eigen bevolking te verdelen - en wie heeft het octrooi in handen),
die onderzoek doen en producten ontwikkelen, totdat de arts in beeld
komt. Zelfs grote verliezen worden geaccepteerd, waarschijnlijk
wetende dat het uiteindelijk een verdomd lucratieve onderneming zal
zijn of dat overheidssteun het financiële probleem zal verlichten.
Vergeet niet dat het virus mogelijk een lange weg heeft afgelegd op
het moment dat er een (extreem riskant) vaccin is ontwikkeld en in
productie is gebracht.
Gezien hoe de overheid is omgegaan met de corona-crisis zijn we
uiterst kritisch (geworden) - waarbij we nog even willen opmerken dat,
terwijl de regering de laatste maanden met veel lof heeft gesproken
over de zorgverleners vanwege hun inzet op de Coronacrisis (en die een
aantal van hen zelfs het leven heeft gekost), zij een structurele
verbetering van hun lonen een brug te ver vindt. Schandalig, en we
kunnen constateren dat in de politiek inmiddels het "oude normaal"
weer is teruggekeerd.
Maar goed: soms trekken we onze handen liever af van iets dat ons
niet bevalt.
In dit geval worden we geconfronteerd met een vaccin dat wereldwijd
moet worden toegediend en waarvan de goedkeuringsprocedure in
tegenspraak is met bijna alles wat nodig is om fundamentele en
vèrreikende en langetermijn-gevaren te minimaliseren. En combineer dat
met de praktijken en reputatie van de farmaceutische industrie, en de
vele, grote belangen van particulieren die er bij betrokken zijn.
Juist die combinatie schrikt ons af.
Als je op de hoogte bent van het ontwikkelingsproces dat nodig is voor
een vaccin en als je kijkt naar hoe politiek en bedrijfsleven het nu
doen, dan kun je niet tot de conclusie komen dat het allemaal op een
verantwoorde wijze gaat. Integendeel, we kunnen niet anders dan
geloven dan dat we een ontwikkelingsfase doormaken waarin we niet de
cliënten, maar eerder de proefkonijnen zijn.
Het gaat ons er ook niet om of we voor of tegen vaccinaties zijn, dat
is een andere en nogal moeizame discussie. Het is alleen de vraag of
de huidige "strategie" de mensheid ècht kan helpen, zoals de
voorstanders benadrukken. En zelfs als je aanneemt dat Covid-19 ècht
zo slecht is als we bijna elke dag horen, zien en lezen, dan blijft de
vraag of de prijs die we in het slechtste geval moeten betalen voor
een vaccin niet te hoog is.
Over prijs gesproken - we hebben bewust de economische belangen achter
een vaccinatie tegen het coronavirus grotendeels weggelaten, dat is
een ander artikel waard. In dit verband maken wij ons zorgen over de
onzorgvuldigheid waarmee de meeste mensen in vaccinaties geloven, want
kan het niet zo zijn dat de vaccin-industrie behoorlijk winstgevend
is, maar niet noodzakelijkerwijs gunstig voor de gezondheid? En dat
laatste zou eigenlijk een prioriteit moeten zijn, toch?
Tot slot: we zijn voor een gezonde combinatie van openheid (die we van
de overheid niet hoeven te verwachten) en scepsis, gewoon omdat de
zogenaamd wonderbaarlijke corona-vaccinatie uiteindelijk een groot,
lucratief vaccinatieproject (met een achterliggende agenda) kan
blijken te zijn.
Het gaat tenslotte om leven en dood. Wordt er gezegd.
[15 juni 2020]