Een eindeloze stroom korte video's: dat is TikTok, een vooral bij de jeugd populaire app die door de Amerikaanse president wordt beschouwd als een dreiging voor de nationale veiligheid van de Verenigde Staten. Maar het Witte Huis vindt het prima als het gekocht wordt door bijvoorbeeld Microsoft. Een artikel over de grootste corpocratie ter wereld.
In 2017 kocht het Chinese bedrijf ByteDance de in Shanghai gevestigde
video-app Musical.ly voor een deal van $ 1 miljard en lanceerde het
opnieuw onder de naam TikTok. Met de app kunnen gebruikers korte
video's met speciale effecten maken en delen. Het werd een groot
succes en de app heeft nu alleen al in de Verenigde Staten meer dan 80
miljoen actieve gebruikers. De Chinese versie Douyin is afgezonderd en
heeft zelfs nog meer gebruikers.
ByteDance heeft andere apps, vooral op de Chinese markt, die ook
reclame-inkomsten genereren. Het bedrijf wordt geschat op ongeveer 140
miljard dollar. Het TikTok-deel wordt geschat op minstens $ 50 miljard.
Ongeveer 70% van de ByteDance bezitters (buiten investeerders) zijn
Amerikaanse private equity-bedrijven.
Op een gegeven moment besloten deze Amerikaanse investeerders het
succesvolle bedrijf te overvallen. Het Witte Huis vond dat een
geweldig idee en steunde het plan actief. Het bedrijf werd onderzocht
door de Commissie buitenlandse investeringen in de Verenigde Staten (CFIUS).
Dat had weinig zin, want noch ByteDance noch TikTok was van plan een
Amerikaans bedrijf over te nemen. De officieel gepubliceerde reden was
dat Chinese toegang tot gebruikersgegevens van TikTok mogelijk
gevolgen heeft voor de nationale veiligheid. Ook dat klinkt onlogisch.
TikTok verzamelt geen gebruikersgegevens die verder gaan dan nodig is
om de applicatie uit te voeren en de video's te delen. De ceo is een
Amerikaans staatsburger. De gebruikersgegevens worden opgeslagen in de
Verenigde Staten en TikTok heeft bijna 1.000 mensen aangenomen voor
het Amerikaanse team en is op zoek naar meer. Het is onwaarschijnlijk
dat de Chinese regering interesse heeft in de favoriete videomotieven
van Amerikaanse tieners.
Maar de druk om het zeer succesvolle bedrijf te verkopen bleef
toenemen. Vorige week heeft de Amerikaanse Senaatscommissie voor
Binnenlandse Veiligheid en Overheidsaangelegenheden unaniem een
wetsvoorstel aangenomen dat Amerikaanse federale werknemers zou
verbieden TikTok te gebruiken op door de overheid verstrekte apparaten.
Het zal door de voltallige Senaat worden aangenomen om over te stemmen.
Het Huis van Afgevaardigden heeft al voor een vergelijkbare maatregel
gestemd.
Vervolgens deden de Amerikaanse investeerders in ByteDance een
voorstel. ByteDance had van een aantal van haar investeerders,
waaronder Sequoia en General Atlantic, een voorstel ontvangen om het
meerderheidsbelang van TikTok aan hen over te dragen (meldde Reuters
vorige week woensdag). Het voorstel waardeerde TikTok op ongeveer $ 50
miljard, maar sommige leidinggevenden van ByteDance geloven dat de app
meer waard is dan dat. Onder steeds grotere druk kwam ByteDance
uiteindelijk overeen om het Amerikaanse deel van TikTok te verkopen,
maar het stond erop een minderheidsbelang te behouden.
We hebben dit soort zaken al eens eerder meegemaakt. Een aantal
Russische oligarchen die Russische natuurlijke hulpbronnen hadden
verkregen door hun concurrentie te beroven of uit de weg te ruimen,
probeerde die activa te verkopen aan "westerse" bedrijven. In die
gevallen had Rusland een reëel nationaal belang. Om de controle over
de Russische bronnen te behouden, moest het Kremlin ingrijpen om
dergelijke deals te voorkomen. Er waren ook buitenlandse "investeerders"
die voor weinig geld belangrijke Russische bedrijven opkochten of de
Russische staat beroofden via belastingfraude zoals
Bill Browder. Maar dit
geval is zeker niet vergelijkbaar met een onschadelijk klein video-appbedrijf.
Het hele TikTok-verhaal komt nu in een domme fase. Hoewel we nog
steeds geloven dat de rare morele paniek over TikTok overdreven is en
dat de dreiging van Trump om het bedrijf dit weekend uit de VS te
verbannen gek en ongrondwettelijk is, nemen mensen de dingen nog
steeds serieus.
Vrijdagavond zei Trump dat hij van plan was om een uitvoerend bevel
uit te vaardigen dat het bedrijf verbood (wat niet helemaal
overeenkomt met hoe dit soort zaken werkt). Hij heeft het dan ook niet
echt gedaan - en de reden, daar komen wij zo op. Hij zei toen ook dat
hij tegen een Amerikaans bedrijf als Microsoft was dat TikTok wilde
overnemen, waardoor de lopende acquisitiegesprekken kennelijk in de
wacht werden gezet.
In plaats daarvan moest Microsoft de president bellen en voor hem
kruipen, vóórdat hij (Trump) het bedrijf blijkbaar vertelde dat het
tot 15 september de tijd kreeg om een deal uit te werken, en als er
dan geen deal was gesloten, zou hij TikTok opnieuw "verbannen" (nogmaals:
een vrijwel zeker ongrondwettelijke actie die ook gedoemd was te
mislukken). Toch: het zou een puinhoop zijn en het kan natuurlijk zijn
dat TikTok en ByteDance (de huidige eigenaar van het bedrijf) weten
dat het waarschijnlijk het beste is om te nemen wat het van Microsoft
kan krijgen zolang dat mogelijk is.
Natuurlijk weet Microsoft ook dat het in een goede positie zit, omdat
ByteDance (voor de Amerikaanse markt) een tikkende tijdbom in handen
heeft en de waarde van TikTok op 15 september drastisch zou kunnen
dalen als er geen deal wordt gesloten. Zelfs als een verbod
ongrondwettelijk is, zal het bestrijden ervan tijd en geld kosten.
Het is ook niet duidelijk of er veel concurrentie zou zijn voor TikTok
van iemand anders dan Microsoft. Facebook en Mark Zuckerberg zouden
het wellicht graag willen kopen, maar vrijwel iedereen weet dat dat
nooit goedgekeurd zou worden door het Amerikaanse ministerie van
Justitie. Zelfs nu Facebook geconfronteerd wordt met een
antitrustonderzoek door het CONgres, de FTC en de procureurs-generaal
van de staat, heeft het ministerie van Justitie al duidelijk gemaakt
dat het het antitrustonderzoek zal misbruiken om bedrijven aan te
pakken waar Trump boos op is. En in tegenstelling tot sommige
samenzweringstheorieën, staan Trump en zijn vrienden er nog steeds op
dat Facebook "bevooroordeeld" tegen hen is. Dus dat plaatst de meeste
grote internetbedrijven die daadwerkelijk het kapitaal zouden hebben
om TikTok te kopen, buiten beeld. Er kan een verrassende koper zijn,
maar het blijft op zijn best een vrij beperkte markt.
Toch ging het gisteren van gewoon dom naar ronduit bizar toen
president Trump aankondigde dat hij dacht dat het meeste geld van een
TikTok-acquisitie naar de Amerikaanse schatkist zou moeten gaan: "De
Verenigde Staten zouden een heel groot percentage van die prijs moeten
krijgen, omdat we het mogelijk maken", zei Trump. "Het zou moeten
komen uit de verkoop, waar niemand anders aan zou denken dan ik, maar
dat is de manier waarop ik denk, en ik denk dat het heel eerlijk is,"
voegde hij eraan toe.
Dit is stupiditeit op veel niveaus. Allereerst is in het openbaar over
de mogelijkheid gesproken dat ByteDance TikTok moet verkopen zonder
dat er vragen werden gesteld over het Chinese eigendom ervan, lang
voordat Trump ooit van TikTok had gehoord. Dus het idee dat het alleen
door hem komt, is gewoon weer een van zijn narcistische koortsdromen.
Ten tweede maakt hij het niet meer mogelijk, net als dat de
plaatselijke fixer voor de georganiseerde misdaad "het mogelijk maakt"
dat een restaurant niet afbrandt als de eigenaar daarvan
beschermingsgeld betaalt. Dat heet afpersing en dat is niet het soort
dingen waar de president voor zou moeten pleiten. Ten derde is het
ongelooflijk stom, want zijn opmerkingen geven de Chinese regering een
hoop munitie, aangezien ze bijna onmiddellijk reageerden.
De door de staat gecontroleerde krant China Daily zei dinsdag dat
Peking de "diefstal" van een Chinees technologiebedrijf niet zou
accepteren. De krant waarschuwde ook in een redactioneel commentaar
dat China "genoeg manieren had om te reageren als de regering haar
geplande 'smash and grab' uitvoert".
Als we in aanmerking nemen hoeveel Amerikaanse functionarissen
jammeren en schreeuwen over vermeende Chinese pogingen om "Amerikaans
intellectueel eigendom te stelen", dan krijgt de Chinese regering toch
volop munitie om te beweren dat de Amerikaanse regering "hetzelfde
doet" - de actie van de regering Trump is gewoon een enorme
diplomatieke domheid.
Alles bij elkaar is dit een belachelijk verhaal, maar het is 2020 en
we staan er niet van te kijken als president Trump een dom verhaal
vertelt en het nog dommer kan maken. Kennelijk heeft hij getracht met
zijn verhaal de overnameprijs (voor een Amerikaanse onderneming)
omlaag te krijgen. Het blijkt dat Trump ook voor zijn inspanningen
door Microsoft beloond wilde worden (grote sommen geld voor zijn
verkiezingscampagne). Hij of zijn familie hebben waarschijnlijk ook
nog een echt belang in de deal via één of meer van zijn private
equity-bedrijven.
De hele TikTok-overval heeft natuurlijk niets te maken met de
nationale veiligheid of met toegang tot TikTok-gebruikersgegevens. De
NSA heeft deze toegang zeker al, terwijl de Chinese regering er geen
aannemelijk belang bij heeft. Nee, dit is puur een inval bij een
Chinees bedrijf om het van een succesvol onderdeel te beroven. Deze
inval werd uitgevoerd door Amerikaanse investeerders met intensieve
hulp van de Amerikaanse regering, en in het bijzonder Donald Trump.
Dit is niet zoals de maffia werkt, het IS de maffia.
