Op maandag sloot de Dow Jones Industrial Average 650 punten lager. Dinsdag verloor de Dow nog eens 222 punten. Gisteren sloot de Dow dicht bij het dieptepunt van de dag en zakte met 943 punten bij de afsluitende bel. De pijn werd breed gedragen en slechts één van de 30 aandelen van de Dow sloot in het groen: dat was The Travellers Companies, een eigendoms- en ongevallenverzekeraar.
Het marktsentiment is niet in de laatste plaats bearish geworden vanwege de niet
aflatende pandemie, maar ook door het uitblijven van een nieuwe stimuleringswet
van het Congres en de uitverkoop van olie-aandelen. Ze zijn alle drie met elkaar
verbonden. Vanaf 07.40 uur lokale tijd vandaag handelde West Texas Intermediate
(de Amerikaanse binnenlandse ruwe olie) voor $ 35,90, een daling van 4 procent
vandaag en een daling van 10 procent ten opzichte van de koers van $ 40 vorige
week.
De olieprijs heeft om de volgende redenen een sterke invloed op het
marktsentiment. Ten eerste is het een barometer van de vooruitzichten voor
economische groei. Als consumenten geld uitgeven, neuriën fabrieken en gebruiken
ze meer energie. Als de economie groeit, werken meer mensen en verbruiken ze
energie om naar hun werk te rijden. Omgekeerd, als COVID-19-gevallen toenemen,
samen met lockdowns in Europa en het potentieel voor meer bedrijfssluitingen in
de VS, is er minder energie nodig.
Gisteren kondigde de Franse president Emmanuel Macron aan dat vanwege de
groeiende COVID-19-gevallen het land vanaf vrijdag een lockdown van vier weken
zal beginnen. Niet-essentiële bedrijven, bars en restaurants moeten sluiten. De
Duitse bondskanselier Angela Merkel gaf ook aan dat de stijgende
COVID-19-gevallen in dat land vanaf aanstaande maandag een lockdown zouden
vereisen. Ook restaurants en bars krijgen opdracht te sluiten en de bewoners
werd geadviseerd om "hun contacten tot een absoluut minimum te beperken". Merkel
zei dat Duitsland de situatie over twee weken opnieuw zou beoordelen. In ons
land geldt (nog steeds, vanaf het allereerste begin): pappen en nathouden, we
zien wel wat er komt.
;
Terwijl dat nieuws allemaal bekend werd gemaakt meldde CNN dat 40 staten
in de VS stijgende aantallen COVID-19-gevallen laten zien met een piek in het
aantal ziekenhuisopnames in het Midwesten. CNN schreef dat “Indiana en Wisconsin
hun piekniveaus van coronavirus-ziekenhuisopnames rapporteerden. En Kansas zag
de meeste IC-ziekenhuisopnames van het virus op één dag, dezelfde dag dat de
staat meer dan 1.000 sterfgevallen heeft bereikt sinds de pandemie begon."
Bovenop de slappe vraag naar olie is er de perfecte storm van toegenomen
aanbod die de prijzen naar beneden drukt. Het einde van een brandstofblokkade
heeft geresulteerd in een stijgende olieproductie uit Libië, waardoor de prijzen
verder dalen.
Wanneer ruwe olie onder de $ 40 daalt, is er sprake van overloop naar de
banken die leningen hebben aan energiebedrijven die meer risico lopen op
faillissementsaanvragen. Het gaat o.a. om de Amerikaanse schaliegasbedrijven die
worstelen met een zware schuldenlast om winst te genereren bij ruwe olie van
minder dan $ 40 per vat. Onmogelijk, dus. Zo was er gisteren ook een zee van
rood in de aandelenkoersen van de grote banken van Wall Street-banken.
Brent olie is hier (zie eerste grafiek) sinds eind mei niet meer gesloten.
Opnieuw onder het 200 dagen voortschrijdend gemiddelde.
Banken zien ook toenemende verliezen als gevolg van waardedalingen van
commercieel onroerend goed waar ze aanzienlijke leningen aanhouden. Omdat steeds
meer werknemers thuis werken om tijdens de pandemie veilig te blijven, is er
minder commerciële kantoorruimte nodig (zie tweede grafiek). De Financial Times
citeerde Adam Slater, de toonaangevende econoom bij Oxford Economics, die zei: "Het
is mogelijk dat de vraag naar kantoor-, winkel- en hotelruimte, en zelfs
stedelijke meergezinswoningen, nooit zal herstellen tot het niveau van voor de
crisis."
De Financial Times merkte ook op dat Jeremy Kelly, Director of Global
Research bij JLL, in het tweede kwartaal van dit jaar een krimp in de verhuurde
kantoorruimte van 59% voor Londen, 66% voor New York en 77% voor Tokio heeft
gemeld. vergeleken met dezelfde periode in 2019." Dat zijn duizelingwekkende
cijfers en roept de vraag op waarom we niet zien dat er door de grote banken van
Wall Street meer kredietverliezen worden genomen.
Vanmorgen in New York worstelt de markt om richting te zoeken. De Dow
noteert nu (17.00) zo goed als onveranderd. Zoals verwacht was in de VS een
robuust cijfer voor het bbp van het derde kwartaal gemeld, tegen een onstuimig
percentage van 33,1 procent, op jaarbasis. Helaas is dat een cijfer over de
verleden tijd en kijken investeerders op de aandelenmarkt naar de toekomst.