Is het vijf voor twaalf voor Credit Suisse?

Credit Suisse zette gisteren zijn lange doodsspiraal voort en verloor 15,64% van zijn marktwaarde in één handelssessie om te sluiten op $ 3,02 op de New York Stock Exchange. Deze koersdaling kwam na publicatie van een kwartaalverslag dat tergend slecht was - zelfs voor Credit Suisse.
De wereldwijd belangrijke systeembank, Global Systemively Important Bank (G-SIB), wat betekent dat het verbonden is met andere G-SIB's die het wereldwijde financiële systeem zouden kunnen neerhalen, meldde gisteren dat haar cliënten in het vierde kwartaal meer dan $ 100 miljard hadden weggekaapt - dat was meer dan acht maal de uitstroom in het derde kwartaal. Het verlies vóór belastingen voor het kwartaal bedroeg $ 1,51 miljard, het vijfde opeenvolgende winstverlies.

Credit Suisse is de op een na grootste bank van Zwitserland, na UBS, maar haar bewogen geschiedenis lijkt meer op die van een bank in een bananenrepubliek. Op 26 maart 2021 was het family office hedgefonds, Archegos Capital Management, in gebreke met margestortingen aan zijn prime brokers en ging het failliet, waardoor grote investeringsbanken met meer dan $ 10 miljard met verliezen opgezadeld bleven. Credit Suisse nam het leeuwendeel van die verliezen voor zijn rekening en erkende een verlies van meer dan $ 5,5 miljard. (Om de wilde risico's die megabanken met Archegos namen volledig te waarderen, zie ons artikel: "Activiteiten hedgefondsen en grootbanken in VS doen denken aan 2008".)

De raad van bestuur van Credit Suisse besloot het grote advocatenkantoor Paul, Weiss, Rifkind, Wharton & Garrison in te huren om een intern onderzoek naar het Archegos-fiasco uit te voeren. Paul Weiss bracht in juli 2021 een rapport van 165 pagina's uit met een gedetailleerde versie van wat er was gebeurd. Paul Weiss ontdekte dat er geen fraude had plaatsgevonden - alleen zombierisicobeheer bij een wereldwijd systeemrelevante bank. (Sommige aandeelhouders waren misschien meer getroost met een bevinding van fraude.)

Onderzoekers van Paul Weiss schilderden de zombierisicomanagers bij Credit Suisse als volgt af:
“De aan Archegos gerelateerde verliezen geleden door CS [Credit Suisse] zijn het resultaat van een fundamenteel falen van het management en de controles in de Investeringsbank van CS en in het bijzonder in haar Prime Services-activiteiten. Het bedrijf was gefocust op het maximaliseren van kortetermijnwinsten en slaagde er niet in omhet vraatzuchtige nemen van risico's door Archegos in toom te houden en maakte het in feite zelfs mogelijk. Er waren tal van waarschuwingssignalen - waaronder grote, aanhoudende limietoverschrijdingen - die erop wezen dat de geconcentreerde, volatiele en ernstig ondergemargede swapposities van Archegos een potentieel catastrofaal risico vormden voor CS. Maar het bedrijf, van de in-business risicomanagers tot de Global Head of Equities, evenals de risicofunctie, sloeg geen acht op deze signalen, ondanks bewijs dat sommige personen hun zorgen op gepaste wijze uitten.”

De reputatie van Credit Suisse heeft meer klappen gekregen door zijn betrokkenheid bij het Greensill Capital-schandaal en het beruchte spionageschandaal in 2019, waarbij de bank verschillende werknemers bespioneerde en volgde (je verzint het niet.)

De nervositeit over Credit Suisse bereikte in de herfst van vorig jaar een omslagpunt. Op 30 november kwamen de 5-jaars Credit Default Swaps (CDS) uit o[ 446 basispunten. Dat was een stijging ten opzichte van 55 basispunten in januari 2022 en meer dan vijf keer zoveel als CDS waar zijn Zwitserse collega-bank, UBS, op handelde. De prijs van een Credit Default Swap weerspiegelt de kosten voor handelaren, of beleggers met blootstelling, om zich te verzekeren tegen wanbetaling door de bank.

De grote beweging in CDS op Credit Suisse was begin oktober 2022 begonnen. Op 3 oktober 2022 vatte Dennis Kelleher, voorzitter van de non-profitwaakhond Better Markets, de situatie en de mogelijke impact ervan op de Amerikaanse belastingbetaler als volgt samen:
“Terwijl de financiële toestand van Credit Suisse blijft verslechteren, wat de vraag doet rijzen of het zal instorten, zouden de wereld en de Amerikaanse belastingbetalers zich grote zorgen moeten maken, aangezien meerdere, gelijktijdige schokken de fundamenten van economieën wereldwijd doen schudden. Credit Suisse is een wereldwijde, systeemrelevante, too-big-to-fail bank die actief is in de VS en internationaal nauw verbonden is in het wereldwijde financiële systeem. Het mislukken ervan zou wijdverbreide en grotendeels onbekende gevolgen hebben, variërend van ongemakkelijk tot mogelijk catastrofaal."

“Dat is gedeeltelijk te wijten aan het falen van de Federal Reserve om de activiteiten van buitenlandse banken met in de VS gevestigde operaties goed te reguleren. De VS hebben een grotendeels ondoeltreffend regelgevingskader met gapende mazen die zelfs de meest elementaire veiligheids- en deugdelijkheidsvereisten niet bevatten, wat regelgevingsarbitrage stimuleert. Als gevolg hiervan worden het Amerikaanse financiële systeem en de economie nodeloos bedreigd."

“Een effectief en passend regelgevend kader voor grote buitenlandse banken dat al hun in de VS gevestigde filialen omvat, had moeten worden ingesteld toen de Federal Reserve [Fed] zogenaamde in de VS gevestigde tussenhoudstermaatschappijen (intermediate holding companies - IHC's) oprichtte die zij reguleren. In plaats daarvan hebben in de VS gevestigde filialen van buitenlandse banken (die niet zijn geconsolideerd binnen de IHC) te maken met aanzienlijk zwakkere normen dan de IHC, opmerkelijk genoeg bevatten ze geen specifieke kapitaalvereisten in de VS. Bovendien hebben de filialen aanzienlijk zwakkere liquiditeitsvereisten. Dit heeft ertoe geleid dat veel buitenlandse banken – waaronder met name Credit Suisse – zich schuldig hebben gemaakt aan regelgevingsarbitrage door grote hoeveelheden activa van hun IHC's naar hun filialen te verplaatsen, entiteiten die volledig afhankelijk zijn van de middelen van hun in het buitenland gevestigde moedermaatschappijen. De financiële crash van 2008 bewees dat deze middelen niet beschikbaar zijn in periodes van stress, en daarom hebben de VS zoveel buitenlandse banken die in de VS actief zijn, gered. De Fed had dat al lang geleden moeten stoppen."

“Zoals bekend, worden risico's in het wereldwijde financiële systeem die elders gemakkelijk werkelijkheid worden, hier in de VS risico's en vormen ze een bedreiging voor ons financiële systeem en onze economie. Die risico's worden versterkt door het ongekende fiscale en monetaire beleid dat probeert de vele onverwachte schokken als gevolg van de pandemie en oorlog het hoofd te bieden. De Fed moet Credit Suisse zien als een waarschuwingssignaal en het regelgevingskader voor grote buitenlandse banken en alle banken verbeteren om ervoor te zorgen dat het Amerikaanse financiële systeem en de economie goed worden beschermd.”



Credit Suisse is in dit alles niet alleen. Zoals de grafiek hierboven aangeeft, hebben Credit Suisse, Barclays (VK), Deutsche Bank (Duitsland) en Citigroup (VS) het grootste deel van hun marktwaarde verloren sinds 1 januari 2007 – of vóór de financiële crash van 2008. En al deze banken zijn ook G-SIB's en met elkaar verbonden via derivaten, leningenrelaties en dergelijke.

Het komt erop neer dat het Amerikaanse Congres, de Federal Reserve en andere federale regelgevers ernstig tekortgeschoten zijn in hun verplichting om ervoor te zorgen dat er niet nog een herhaling plaatsvindt van de megabankmeltdown van Wall Street in 2008 – die leidde tot de ergste economische ineenstorting sinds de Grote Depressie. Vanwege de wereldwijde verwevenheid van de grote systeembanken zal een crash in de VS onherroepelijk leiden tot faillissementen en massa-ontslagen in de hele wereld.

In het kader van Credit Suisse kunnen we opmerken dat Zwitserse toezichthouders een datalek bij Credit Suisse onderzoeken waarbij 18.000 cliëntenrekeningen werden getroffen waarmee miljarden dollars gemoeid waren. Vorig jaar werd de informatie gelekt naar een internationaal consortium van media, de OCCRP. De journalisten publiceerden een uiteenzetting onder de slogan "Suisse Secrets". Naar aanleiding van dit lek zijn de Zwitserse toezichthouders een onderzoek gestart.

De Zwitserse wetten op het bankgeheim verschillen van andere rechtsgebieden. Er is een lange geschiedenis van de Zwitsers die klokkenluiders vervolgen in plaats van het echte probleem aan te pakken. Volgens de Zwitserse regels (artikel 47 van de bankwet van 1934) riskeert iedereen die zonder rechtvaardiging informatie over bankklanten bekendmaakt aan een externe bron drie jaar gevangenisstraf. Maar het probleem is: dit geldt ook voor journalisten en klokkenluiders die een probleem onder de aandacht proberen te brengen, zoals bijvoorbeeld witwassen of belastingontduiking. Het niet garanderen van bescherming aan klokkenluiders betekent dat vuile geheimen en praktijken beschermd blijven. De VN hebben bezwaar gemaakt tegen de Zwitserse wetten en hebben gevraagd om bescherming te bieden aan journalisten en klokkenluiders. Het is onwaarschijnlijk dat de Zwitsers in dit opzicht veel zullen doen. In wezen biedt het land een veilige haven voor criminele financiën, waar ze kunnen worden opgeslagen zonder angst voor ontdekking.

Het Federaal Openbaar Ministerie (MPC) heeft onlangs besloten om een zaak tegen een klokkenluider aan te spannen ondanks het feit dat een onderzoek enkele van de meest duistere klanten van Credit Suisse aan het licht heeft gebracht. Dit omvatte Venezolaanse oliebestuurders die ten minste 11 miljard dollar uit de industrie hadden geplunderd via fraude, omkoping en valutazwendel; evenals een Tadzjikistaanse staatsfunctionaris, die door de VS een "maffia kingpin" werd genoemd. “Deze praktijk is de ergste autoritaire staten waardig. Het moet worden gestopt”, zei Ricardo Gutiérrez, secretaris-generaal van de Europese Federatie van Journalisten.

Het laatste smeuiige nieuws over Credit Suisse is dat uiit gelekte documenten van Credit Suisse en de Cypriotische dienstverlener MeritServus is gebleken dat de Russische oligarch Roman Abramovich meer dan twee miljard aan activa of contanten bezat bij Credit Suisse, UBS en Barclays.  De Russische oligarch Roman Abramovich, gesanctioneerd door het VK en de Europese Unie vanwege zijn banden met het regime van Vladimir Poetin, bezat activa ter waarde van meer dan 1,4 miljard euro bij Credit Suisse via offshorebedrijven die hij tot voor kort in het geheim bezat. De bedrijven hadden belangen ter waarde van bijna een half miljard dollar in twee van Amerika's grootste staalbedrijven en waren betrokken bij raadselachtige leningsovereenkomsten die volgens experts zorgen baren over hun doel.



[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]



[10 februari 2023]

 

Afdrukken Doorsturen