VS streven naar een strategische dialoog met
Rusland
Het jongste Amerikaanse voorstel voor een systematische hervatting van
de strategische dialoog met Rusland kan gezien worden als een teken
van positief denken. Historisch gezien heeft de Sovjet-Amerikaanse
strategische dialoog alle grote kwesties en de meeste kleine kwesties
die de internationale veiligheid aangaan, op de agenda gezet.
Bijna vier weken na de aanval van Hamas op Israël heeft Rusland geen
haast om het dilemma van de regering-Biden over de ineenstorting van
de veiligheid in het Midden-Oosten uit te buiten. De westerse
mainstream media waren het er unaniem over eens dat Rusland in de
coulissen wachtte om de kans te grijpen zodra de VS hun oog van de bal
in Oekraïne zouden halen. Zoiets gebeurde echter niet.
De oorlog in Oekraïne verloopt op de automatische piloot. Het kompas
is ingesteld, de dobbelstenen zijn geworpen en de analyse blijft
stabiel met betrekking tot de strategische doelstellingen die
president Vladimir Poetin in februari vorig jaar heeft vastgesteld.
Rusland heeft het gevoel dat het de overhand heeft gekregen in de
oorlog en dat is onomkeerbaar.
Het tegenoffensief van Oekraïne is mislukt en de gevechten zijn
momenteel beperkt tot twee sectoren van de frontlinie, terwijl
Russische troepen de veiligheid van de Donetsk-regio versterken en
proberen de controle terug te krijgen over de gebieden in het noorden
in de grensgebieden van de Donbass en de Charkov-regio van waaruit ze
zich terugtrokken om tactische redenen, afgelopen september en oktober.
Toch is Moskou nog niet aan zijn grote offensief begonnen, zoals velen
hadden voorspeld. Eén plausibele verklaring is dat Moskou de
maalstroom door het Midden-Oosten ziet razen. Moskou is bijzonder
gevoelig voor eventuele overloopeffecten naar Syrië.
Met het oog op de formidabele Amerikaanse marineopbouw in het
oostelijke Middellandse Zeegebied met de inzet van twee groepen
vliegdekschepen, heeft president Vladimir Poetin bekendgemaakt dat
Russische gevechtsvliegtuigen, uitgerust met hypersonische
Kinzhal-raketten, door het luchtruim boven de Zwarte Zee vliegen en
duizenden doelen kilometers verderop kunnen treffen met een snelheid
van Mach 9, die geen enkel bestaand raketafweersysteem kan
onderscheppen. Het volstaat te zeggen dat de oorlog in Oekraïne
uitputtend blijft.
Vreemd genoeg voerde Rusland woensdag een gesimuleerde nucleaire
aanval uit tijdens een oefening onder toezicht van Poetin, uren nadat
het Russische parlement had gestemd om de ratificatie door het land
van het mondiale kernstopverdrag (CTBT) in te trekken. De oefening
moet worden gezien in de bredere context van mondiale strategische
stabiliteit. In een verklaring van het Kremlin stond: “Het doel van de
trainingsoefening was om het paraatheidsniveau van de militaire
commando-organen te controleren, evenals de vaardigheid van de leiding
en het operationele personeel in het aansturen van de troepen (strijdkrachten)
onder hun bevel.” Alles klopt echter in deze buitengewone tijden.
Op het meest voor de hand liggende niveau is het
Palestijns-Israëlische conflict een manifestatie van de groeiende
onevenwichtigheid in het bestaande systeem van internationale
betrekkingen. Er ontstaan nieuwe oorlogen; al lang bestaande
conflicten muteren (bijvoorbeeld Nagorno-Karabach). In de VN noemde
Pakistan vorige week Palestina en Kasjmir de onafgemaakte zaken van de
VN in het postkoloniale tijdperk. Noord-Korea en Iran zijn
brandhaarden waarvoor geen militaire oplossing bestaat.
In de komende maanden zal Washington Israël zonder twijfel militaire
en diplomatieke steun blijven verlenen, maar een uitgebreide
Israëlische operatie van maanden in Gaza zal de verspreiding van
Amerikaanse middelen betekenen die op andere gebieden nodig zouden
kunnen zijn. Het conflict in Gaza onderstreept de noodzaak van een
heroverweging van de Amerikaanse opvattingen over mondiale hegemonie.
Het feit blijft dat de VS, ondanks hun zelfbenoemde status als de
‘onmisbare natie’ (Madeline Albright) en de garant van een ‘op regels
gebaseerde orde’, er niet in zijn geslaagd de laatste uitbarsting van
conflicten in het Midden-Oosten te voorkómen.
Het jongste Amerikaanse voorstel voor een systematische hervatting van
de strategische dialoog met Rusland kan dan ook gezien worden als een
teken van positief denken. Het zal geen verrassing zijn dat Moskou een
bestudeerde onverschilligheid ten opzichte van het Amerikaanse
voorstel heeft getoond. Maar dat hoeft niet als het laatste woord te
worden opgevat. Historisch gezien heeft de Sovjet-Amerikaanse
strategische dialoog alle grote kwesties en de meeste kleine kwesties
die de internationale veiligheid aangaan, op de agenda gezet.
De grote vraag is daarom de timing van het Amerikaanse voorstel. Tegen
de achtergrond van de toenemende stormen in het Midden-Oosten probeert
de regering-Biden waarschijnlijk de zenuwen te kalmeren door
gesprekken met Rusland over mondiaal strategisch evenwicht voor te
stellen, aangezien de vangrails in de wapenbeheersing niet langer
bestaan. Dit is één ding.
In ieder geval zou de “neutraliteit” van Rusland in een conflict in
het Midden-Oosten ook een overweging kunnen zijn. Op dezelfde manier
begrijpen de westerse leiders dat de oorlog tegen Rusland praktisch
verloren is – hoewel ze dit niet publiekelijk zullen toegeven – en dat
betrokkenheid bij Rusland nodig is.
Nogmaals, hoewel de VS Israël aanzienlijke militaire en diplomatieke
steun hebben verleend en Israël blijven beïnvloeden om het conflict
niet te laten escaleren, zijn er variabelen in de situatie en zal elke
grote brand in het Midden-Oosten een enorme concentratie van materiële
en financiële middelen vereisen die zelfs voor een supermacht beperkt
zijn, aangezien er ook andere onopgeloste problemen in de wereld zijn.
Het wegvallen van het vertrouwen in de Russisch-Amerikaanse banden
schaadt de Amerikaanse belangen. Fundamenteel moet ook worden begrepen
dat Moskou zelfs vandaag de dag, na bijna twintig maanden van strijd
tegen de NAVO en de VS in de moordvelden van Oekraïne, streeft naar
een duurzame betrokkenheid bij Washington en de bereidheid om tegemoet
te komen aan wederzijdse belangen.
Van zijn kant gedraagt Rusland zich als een verantwoordelijke macht
ten aanzien van de crisis in Gaza. Er is geen greintje bewijs dat
aantoont dat Rusland als ‘spoiler’ heeft gehandeld. Integendeel,
Moskou heeft zijn geloofsbrieven geprojecteerd als een potentiële
vredestichter die goede betrekkingen onderhoudt met alle belangrijke
spelers – Israël, Hamas, Iran en andere regionale staten.
In feite brengen de recente opmerkingen van president Biden over de
situatie in Gaza het standpunt van de VS tamelijk dicht bij dat van
Rusland. Biden las het volgende voor uit een voorbereide tekst tijdens
een gezamenlijke persconferentie met premier Anthony Albanese van
Australië: “Israël heeft het recht en, ik zou eraan willen toevoegen,
de verantwoordelijkheid om te reageren op de slachting van zijn volk.
En we zullen ervoor zorgen dat Israël krijgt wat het nodig heeft om
zichzelf tegen deze terroristen te verdedigen. Dat is een garantie…
Maar dat neemt niet weg dat het – om te opereren en zich aan te passen
aan de oorlogswetten voor Israël – alles moet doen wat in zijn macht
ligt – Israël moet alles doen wat in zijn macht ligt, hoe moeilijk het
ook is, om onschuldige burgers te beschermen. En het is moeilijk. Ik
wil ook even de tijd nemen om vooruit te kijken naar de toekomst die
we zoeken.
Israëliërs en Palestijnen verdienen het in gelijke mate om zij aan zij
te leven in veiligheid, waardigheid en vrede. En er is geen weg meer
terug naar de status quo zoals die er op 6 oktober uitzag. Dat
betekent dat ervoor moet worden gezorgd dat Hamas Israël niet langer
kan terroriseren en Palestijnse burgers niet langer als menselijk
schild kan gebruiken.
Het betekent ook dat wanneer deze crisis voorbij is, er een visie moet
zijn op wat daarna komt. En naar onze mening moet het een
tweestatenoplossing zijn.”
Poetin had dit niet anders kunnen overbrengen. Er heerst in Moskou een
gevoel van verwachting dat de VS en hun bondgenoten, gezien de zich
ontwikkelende omstandigheden op het gebied van de regionale veiligheid,
“hun idee zullen heroverwegen om Rusland koste wat het kost te
verslaan in het Oekraïense conflict” – zoals een denktanker van het
establishment schreef in het door het Kremlin gefinancierde rapport
waarover het door Brussel voor ons weggecensureerde nieuwskanaal RT
vorige week schreef.
Het vertrouwen ontbreekt, zo luidde de conclusie, dat “compromisjes
zonder volledige overweging van de Russische belangen” moeilijk te
bereiken zijn, maar “een cruciale fase in de (wereld)orde… krijgt voor
onze ogen vorm.”
[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]
[30 oktober 2023]
Afdrukken
Doorsturen
