De Moeder van alle Schuldenvallen

Sinds de lancering van het Belt and Road Initiative (BRI) in 2013 heeft het Westen dit initiatief weggezet als Chinese “schuldenval” voor de ontvangende landen langs “de Belt and Road-regio”. China heeft echter een andere kijk op de betekenis van ‘schuldenval’. Voor Peking is de VS de Moeder van alle Schuldenvallen.

Jarenlang werd een groot deel van China's enorme handelsoverschotten met de Verenigde Staten – precies dezelfde die de regering-Trump wil elimineren – teruggesluisd naar de Amerikaanse economie via de aankoop van Amerikaanse staatsobligaties. In 2008 overtrof China, als onderdeel van zijn reactie op de financiële crisis, Japan als Amerika's grootste schuldenbezitter.

In 2019 bezat de People's Bank of China ongeveer $1,1 biljoen aan Amerikaanse staatsobligaties en nog eens $300 tot $400 miljard aan schulden van door de Amerikaanse overheid gesponsorde bedrijven als Fannie Mae en Freddie Mac. Voeg daarbij de Amerikaanse schulden die China in handen had via dochterondernemingen in landen als Hong Kong en België en het totale bedrag bedroeg ruim 1,5 biljoen dollar – grofweg een kwart van de totale Amerikaanse buitenlandse schuld.

Ruwweg de helft van China's 3 biljoen dollar aan buitenlandse valutareserves werd belegd in Amerikaanse staatsobligaties. Maar hoewel Washington Peking heeft aangemerkt als ‘publieksvijand nummer één’ heeft Washington, nu de Amerikaanse schulden groeien, toch nog wel zóveel vertrouwen in China dat het verwacht dat China er steeds meer van gaat kopen.

De afgelopen jaren heeft China een intens intern debat gehouden over wat te doen met de Amerikaanse schulden. Het is niet waarschijnlijk dat Peking zijn staatsobligaties zal dumpen, zoals Rusland onlangs heeft gedaan. Hiermee zou China zichzelf in de vingers snijden. De economie van het land is tenslotte nog steeds nauw verweven met die van Amerika, en er staat grofweg $700 miljard per jaar aan bilaterale handel op het spel. En zelfs als het in het belang van China zou zijn om dat te doen, zou het voor Peking niet mogelijk zijn om een ​​koper te vinden voor zo'n grote hoeveelheid Amerikaanse staatsobligaties, tenzij het deze met een grote korting zou aanbieden.

Maar het debat gaat niet over het dumpen van de staatsobligaties die China al bezit. Het gaat over de wijsheid wat te doen als de looptijd van die stukken voorbij is. In tegenstelling tot wat Yellen heeft gehoopt en gewenst, heeft China momenteel geen greintje zin om zijn huidige bezittingen te vergroten tot het niveau dat nodig is om aan de gestaag groeiende Amerikaanse begrotingsbehoeften te voldoen. Sinds het begin van de handelsoorlog in 2018 is het Chinese bezit aan Amerikaanse obligaties gestaag gedaald tot pak 'm beet 800 miljard vandaag de dag.

Om het Chinese dilemma te begrijpen moeten we in wat cijfers duiken. De Amerikaanse federale schuld bedraagt ​​momenteel meer dan 33,5 biljoen dollar (en groeit elke seconde met zo'n 30.000 dollar). Volgens het basisscenario van het Congressional Budget Office (CBO) zal het Amerikaanse federale tekort tussen 2018 en 2028 naar verwachting groeien met een gemiddeld tempo van 1,2 biljoen dollar per jaar, wat in totaal 12 biljoen dollar aan de staatsschuld zal toevoegen, om nog maar te zwijgen van de extra versoepeling in 2020 als reactie op de epidemie. Dit betekent dat de totale Amerikaanse schulden in 2028 naar verwachting ruim $37 biljoen zal bedragen!

De afgelopen vijftig jaar bedroeg het jaarlijkse tekort gemiddeld 2,9% van het bbp, maar in de toekomst, van 2023 tot en met 2028, zal het naar verwachting schommelen tussen 4,6% en 5,2%. Het is dus heel duidelijk dat de Verenigde Staten binnenkort niet langer zo gemakkelijk de hoeveelheid geld zullen kunnen lenen die zij nodig hebben om hun begrotingsverplichtingen te financieren. De rentebetalingen zouden eenvoudigweg onbetaalbaar worden. De kosten voor het aflossen van ruim 32 biljoen dollar aan schulden zouden noodzakelijkerwijs ten koste gaan van onderwijs, onderzoek, milieubescherming, infrastructuuropbouw en binnenlandse investeringen. Bij het huidige groeitempo van de schulden zal die federale overheid elk jaar gemiddeld 1,2 tot 1,4 biljoen dollar, zo niet meer, moeten lenen. En de VS gaan er nog steeds van uit dat China zijn bezit aan Amerikaanse staatsobligaties elk jaar met nog eens 70 miljard dollar zal vergroten.

Hoe lang denkt iemand dat China zal instemmen met het financieren van precies hetzelfde Amerikaanse leger dat zich voorbereidt om China te bestrijden, het onderwijssysteem dat ernaar streeft het land te slim af te zijn en dat zijn poorten sluit voor Chinese studenten, en de onderzoeks- en ontwikkelingsinfrastructuur die tot doel heeft de Chinese economie te ondermijnen? De technologische ontwikkelingsprogramma's van China en de advocaten van het Amerikaanse ministerie van Justitie die Chinese bedrijven en onderdanen vervolgen? Om Lenin te parafraseren: China is niet langer bereid de kapitalisten te betalen voor het touw waaraan ze het land willen ophangen.

Zelfs als de betrekkingen goed zouden zijn, zou China het nog steeds moeilijk hebben om het Amerikaanse uitgavenfeest te financieren. In wat de Wall Street Journal een “tektonische verschuiving” in de Chinese economie noemde, wordt het handelsoverschot van China met de rest van de wereld bijgesteld. Dit houdt in dat waar China ooit een natie van spaarders was, met de hoogste spaarquote ter wereld, het nu langzaam verandert in een natie van consumenten. Hoewel China nog steeds een exportmacht is, genereert het steeds meer van zijn groei uit binnenlandse bestedingen. Met andere woorden: China begint een beetje op Amerika te lijken en neemt hun draaiboek over. Voor de Verenigde Staten betekent het feit dat China een consumptie- en vraaggestuurde economie wordt, dat het land minder dollaroverschotten zal hebben om Amerikaanse staatsobligaties mee te kopen.

Als China zijn schuldenaankopen vertraagt, zullen de VS uiteraard gedwongen worden op zoek te gaan naar alternatieve kopers. Het probleem is dat er, gezien de erosie van het vertrouwen in de VS en zijn munt aan de ene kant, en de vertraging van de mondiale groei aan de andere kant, misschien niet veel kopers zijn.

De langzame groei en de vergrijzing van de bevolking van Japan zorgen ervoor dat ook dit land wellicht niet in staat zal zijn de groeiende begrotingsbehoeften van de Amerikaanse regering bij te houden. De op twee na grootste buitenlandse houder van Amerikaanse schulden, met meer dan 10% van het totaal, ongeveer 700 miljard dollar, is geen land maar ‘FAANG’, wat staat voor Facebook, Apple, Amazon, Netflix en Google – vijf Amerikaanse topbedrijven die hun winsten in het buitenland in lage belastingparadijzen zoals Ierland, Luxemburg en de Kaaimaneilanden "realiseren". Deze miljarden worden geleidelijk gerepatrieerd naar de Verenigde Staten, misschien onder dwang en bedreigingen, waarbij gebruik wordt gemaakt van de Tax Cuts and Jobs Act van Trump uit 2017, die hun vennootschapsbelastingdruk verlaagde.

Omdat het geld van FAANG, gewild of ongewild, weer terug naar huis gaat, wordt een flink deel gesluisd naar de aankoop van nog meer Amerikaanse staatsobligaties. De rest van de Amerikaanse buitenlandse schuld is ondergebracht in Groot-Brittannië, Brazilië, Singapore, Saoedi-Arabië, Zuid-Korea, Zwitserland, India, Canada, Frankrijk en elders, maar de meeste van hen verminderen hun aangehouden Amerikaanse staatsobligaties of zijn niet in staat deze met veel te verhogen. Voor de gewone waarnemers in het Oosten is de kloof tussen de begrotingsbehoeften van Amerika en de bereidheid en het vermogen van de rest van de wereld om daaraan te voldoen schrijnend. Wat voor hen verbijsterend is, is de onverschilligheid van de Amerikaanse mainstream media en politici voor de opedoemende crash. Ze letten daar aan de andere kant van de oceaan niet op!

Of de Amerikanen het nu leuk vinden of niet, China is het enige land dat de capaciteit heeft om de Amerikaanse uitgaven te financieren, een feit dat de meeste beleidsmakers liever negéren. En de zorg is niet alleen dat China weigert er meer van te kopen, maar dat China langzaam en verraderlijk stil zijn bestaande Amerikaanse staatsobligaties begint te dumpen. Zonder de bereidheid van China om nog meer schulden op te slokken is het enige dat voor de Amerikaanse regering overblijft hun eigen ultieme kredietverstrekker (in laatste instantie) – de Federal Reserve en de Amerikaanse regering zelf – en ook dat zou ernstige en vèrstrekkende gevolgen hebben. Als China besluit niet nog meer Amerikaanse schulden op te kopen (wat ook het plan is), zullen de VS gedwongen worden de rente op hun obligaties te verhogen, maar dit betekent hogere kosten voor het aflossen van schulden naarmate de rente stijgt, en dat betekent minder geld voor defensie, onderwijs, gezondheidszorg, enz. De theorie van Ferguson dat imperiums uiteenvallen en ten onder gaan als de rente op schulden groter wordt dan het defensiebudget, is nog steeds waar, en we zullen binnenkort getuige zijn van een ander voorbeeld van deze veronderstelling.

Vanuit China's standpunt heeft het geen zin meer geld in het Amerikaanse schuldengat te stoppen. Het land geeft er de voorkeur aan om steeds meer geld naar andere buitenlandse investeringen te sturen, terwijl het zijn dollarreserves diversifieert naar andere activa zoals goud. Onlangs werd gemeld dat China 481 miljard Amerikaanse staatsobligaties heeft gedumpt en 6927 ton goud uit het buitenland heeft gekocht. Het Belt and Road Initiative is daarom China's mechanisme om zijn grote deviezenactiva te heralloceren, weg van wat het beschouwt als de Amerikaanse schuldenval, naar meer lonende en groeibevorderende infrastructuren en technologie-investeringen.

China heeft zijn besluit al luid en duidelijk genomen: zijn geld gaat China en om zijn Aziatische buurlanden op te bouwen – en het wordt niet aangewend om de roekeloze uitgaven van Amerika, de Moeder van alle Schuldenvallen, te financieren!









[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]



[31 oktober 2023]

 

Afdrukken Doorsturen