De derivatenbom (I)

Amerikaanse door de overheid verzekerde banken zouden geen grote speculaties op de aandelenmarkt moeten mogen doen. Ze worden verondersteld bankdeposito's te gebruiken om leningen te verstrekken aan "goede" bedrijven en consumenten om de Amerikaanse economie te helpen groeien en de Verenigde Staten op het wereldtoneel concurrerend te houden. Ze houden zich echter steeds meer bezig met buitenproportionele, risicovolle weddenschappen.

Volgens de officiële rapporten van de Amerikaanse federale toezichthouder van nationale banken, het Office of the Comptroller of the Currency (OCC), heeft de federaal verzekerde bank JPMorgan Chase Bank NA, eigendom van het monsterhandelshuis van JPMorgan Chase, sinds 31 december 2010 zijn weddenschappen op aandelen verhoogd van $ 337 miljard naar $ 2,4 biljoen, blijkt uit het laatste rapport over het kwartaal eindigend op 30 september 2019. (De gegevens zijn te vinden in een grafiek met de titel "Tabel 10" in de bijlage van elk van de kwartaalrapporten gepubliceerd door het OCC.)

Gedurende de periode dat de posities van JPMorgan Chase in aandelenderivaten zijn geëxplodeerd, hebben zowel de eigen aandelenkoers als de Dow JonesIndustrial Average index een sterk opwaarts traject gevolgd (zie bijgaande grafiek).

De notionele (nominale hoeveelheid) van $ 2,4 biljoen aan aandelenderivaten die JPMorgan Chase heeft bij haar federaal verzekerde bank is een zeer grote inkomstenbron voor de bank. Volgens het rapport van het OCC over het kwartaal dat eindigde op 30 september 2019, verdienden alle federaal verzekerde banken in de VS die aandelenderivaten verhandelden $ 1,8 miljard aan inkomsten, waarvan JPMorgan goed was voor $ 1,15 miljard of 64% van alle inkomsten van alle banken die aandelenderivaten verhandelen.

Hoeveel federaal verzekerde banken in de VS hebben het lef om aandelen of aandelenderivaten te verhandelen bij hun belastingplichtige bank? Niet zo veel.

Volgens het OCC was er voor het kwartaal dat eindigde op 30 september 2019 in totaal $ 3,8 biljoen aan notionele bedragen van aandelenderivaten bij federaal verzekerde banken in de VS, en JP Morgan Chase vertegenwoordigde 63% van dat bedrag; Citibank was goed voor 15%; Bank of America was goed voor 14%. Alle andere federaal verzekerde banken en spaarverenigingen, waarvan er in de VS iets meer dan 5.000 zijn, waren goed voor de resterende 8% van de aandelenderivaten die werden aangehouden bij door de belastingbetaler gesteunde banken.

Hoe is het mogelijk dat JPMorgan Chase steeds te grote risico's blijft nemen, miljarden dollars aan boetes betaalt, gemakkelijk wegkomt met vervolgingsovereenkomsten van het ministerie van Justitie voor zijn strafrechtelijke aanklachten en vrolijk doorgaat met het nemen van enorme risico's? Het antwoord is dat het Amerikaanse Congres het toestaat om hiermee weg te komen in plaats van de bank op te splitsen, zoals het Congres van 1933 deed toen het de Glass-Steagall Act aannam en de handelshuizen op Wall Street verbood federaal verzekerde banken er op na te houden. Die wetgeving is in 1999 onder de Bill Clinton-regering ingetrokken en sindsdien is het alleen maar bergafwaarts gegaan met het Amerikaanse financiële systeem.

Hieronder staan de notionele bedragen die JPMorgan Chase Bank NA gedurende de periode (en ultimo) 2010 - 30 september 2019 in aandelenderivaten aanhield.
31.12.2010 - $337 miljard
31.12.2011 - $361 miljard
31.12.2012 - $429 miljard
31.12.2013 - $444 miljard
31.12.2014 - $592 miljard
31.12.2015 - $1,597 biljoen
31.12.2016 - $1,750 biljoen
31.12.2017 - $2,115 biljoen
31.12.2018 - $2,2 biljoen
30.09.2019 - $2,4 biljoen.

 

Afdrukken Doorsturen