Russische olie vindt ook zijn weg naar de Europese Unie

Drie dagen geleden meldden we dat Russische olie zijn weg vindt naar de toeleveringsketens van het Amerikaanse Pentagon, ondanks verboden en sancties op energieproducten uit Rusland. Maar ook Russische olie vloeit nog rijkelijk over de hele wereld - zelfs naar landen in de Europese Unie. Ondertussen blijven politici hun burgers voor de gek houden door te roepen dat "wij" geen Russische olie en gas meer afnemen. Een aanvullend artikel.

Ondanks de aan Rusland opgelegde sancties blijft het Amerikaanse ministerie van Defensie Russische olie gebruiken, blijkt uit onderzoek van The Washington Post. Volgens de Amerikaanse krant begint de toeleveringsketen voor het Amerikaanse leger met de aankoop van olie van Russische bedrijven door een bedrijf uit de Verenigde Arabische Emiraten. De olie wordt vervolgens naar Turkse opslagplaatsen getransporteerd, waar verschillende eigendomsoverdrachten en vermenging met andere soorten olie plaatsvinden.

De brandstof wordt vervolgens naar de Motor Oil Hellas-fabriek in Griekenland gestuurd, die een sleutelrol speelt bij de bevoorrading van het Amerikaanse leger. Ondanks de weigering van de raffinaderij om Russische olie rechtstreeks te accepteren, suggereren deskundigen dat de stookolie die door het Pentagon voor schepen en vliegtuigen wordt gebruikt componenten van Russische oorsprong bevat.

De Washington Post: "Oppervlakkig gezien leek de bevoorrading van stookolie door de raffinaderij uit de Dortyol-scheepsterminal in Turkije de verklaringen van het Witte Huis en de Europese leiders te bevestigen dat de embargo's op Russische olie volgens plan werkten, waardoor president Vladimir Poetin cruciale inkomsten werd ontnomen om zijn militaire agressie te financieren. in Oekraïne. Het feit dat deze zendingen materiaal bevatten dat afkomstig was uit Rusland onderstreept de poreusheid van de sancties en het onvermogen om deze op agressieve wijze af te dwingen.

De hoeveelheden stookolie die vanuit Dortyol naar Motor Oil Hellas worden verzonden, en de industriële praktijk om producten van verschillende oorsprong te mengen terwijl ze worden opgeslagen, zorgen ervoor dat er een grote hoeveelheid product uit Rusland in de mix zit, volgens experts uit de industrie met diepgaande kennis van oliestromen en sanctieregels die op verzoek van De Post de verzend- en handelsgegevens hebben beoordeeld.

De Post gebruikte scheepvaart- en andere gegevens om de stroom stookolie te volgen, een categorie materialen die wordt gebruikt om producten te maken die het Pentagon koopt voor schepen en vliegtuigen. Het Project on Government Oversight, een non-profit waakhondgroep gevestigd in Washington, heeft een aantal van die scheepsgegevens boven water gehaald terwijl ze een rapport opstelden met informatie van Data Desk, een adviesbureau dat onderzoek doet naar bedrijven in fossiele brandstoffen.

De afgelopen twee jaar heeft Dortyol 5,4 miljoen vaten stookolie over zee ontvangen, op 1,9 miljoen na allemaal uit Rusland, volgens scheepsgegevens en handelsgegevens van Refinitiv, een financieel databedrijf dat gespecialiseerd is in grondstoffenmarkten. Sinds de sancties van de Europese Unie in februari van kracht werden, bedroegen de Russische transporten naar Dortyol in totaal 2,7 miljoen vaten, oftewel meer dan 69 procent van de stookolie die in die periode over zee naar Dortyol werd verscheept.

Bovendien heeft Dortyol sinds februari in totaal 7 miljoen vaten stookolie verscheept, waarvan 4,2 miljoen vaten naar Motor Oil Hellas gingen. Deze transporten waren goed voor minstens 56 procent van alle stookolie die de Griekse raffinaderij per schip ontving."

Terwijl westerse sancties begin 2023 de Russische begrotingsinkomsten leken te hebben verlaagd, heeft het Kremlin vervolgens geleerd deze sancties beter te omzeilen. Gecombineerd met een gunstige olieprijsdynamiek zijn de energie-inkomsten van de Russische staat in september met 15% gestegen en van september tot oktober ruim verdubbeld tot 1,635 biljoen roebel ($17,63 miljard).

Eén van de tactieken van Rusland is bijvoorbeeld het er op na houden van een vloot tankers die bereid zijn sancties te omzeilen om zijn ruwe olie naar verder gelegen locaties in Azië of elders te verschepen. Het staat in de olie-industrie bekend als een ‘schaduwvloot’. Analisten schatten de Russische schaduwvloot op 200 tot 300 schepen. Het gebruik van schaduwvloten is een gangbare praktijk in de olie- en gashandel en wordt al lange tijd door bijvoorbeeld  Iran en Venezuela gebruikt om westerse oliesancties te omzeilen (figuurlijk gesproken) Het komt er dus op neer dat de Russen gewoon een pagina uit datzelfde boek van de Iraniërs en de Venezolanenhebben gekopiërerd. Het zal u dan ook niet verbazen dat de meeste schepen in de schaduwvloten eigendom zijn van offshorebedrijven in landen met mildere scheepvaartregels, zoals Panama en de Marshalleilanden. Binnen die schaduwvloten zijn er ook nog aanvullende tactieken beschikbaar: zo zou een schip zijn naam kunnen veranderen, of het kan van eigenaar veranderen terwijl het onderweg is. Een schip kan dus in een haven aankomen met een bepaalde naam, en tegen de tijd dat het een (andere) haven bereikt kan de lading zich in hetzelfde schip bevinden met een andere naam of in het bezit zijn van een andere eigenaar. Ze kunnen natuurlijk ook heimelijk olie overhevelen via schip-tot-schip-transfers midden op de oceaan.

Dit alles zet Rusland op koers om zijn begrotingstekort verder terug te dringen en tegelijkertijd de steeds ambitieuzere militaire uitgaven te ondersteunen. Een nieuwe ontwerpbegroting voor 2024 voorspelt een stijging van de defensie-uitgaven van 3,9% naar 6% van het bbp. Gesteund door overheidsbegrotingen blijft het Russische publiek de oorlog steunen. Onder de huidige omstandigheden is het niet alleen waarschijnlijk dat het Kremlin de oorlog in Oekraïne in de nabije toekomst zal volhouden, maar zou zijn inzet om de oorlog te financieren ook het Westen kunnen overleven, waar de scheuren steeds zichtbaarder worden.

Het beleid van het Westen was om de Russische energie-inkomsten te verminderen, maar wel met in het achterhoofd om Russische olie beschikbaar te houden en te voorkómen dat de energiemarkten zouden worden gedestabiliseerd, terwijl deze in essentie wordt doorverwezen naar Aziatische klanten. Het door het Westen ingevoerde prijsplafond is afhankelijk van de unieke structuur van de olietransportmarkt, die voor zijn handel afhankelijk is van westerse verzekeraars.

Maar Rusland heeft er dus een oplossing voor gevonden en verzendt nu ongeveer de helft van zijn ruwe olie-export met niet-G-7-verzekeringen, en vaak bóven het prijsplafond. Zodra Rusland klaar is met het verplaatsen van al zijn oliehandel naar de schaduwvloot, kan de westerse invloed op Russische olietransporten geheel verdwijnen. Westerse beleidsmakers zijn nu van plan bedrijven te bestraffen die de prijsplafondregulering schenden, maar ze zullen nauwelijks in staat zijn bedrijven die geen banden hebben met westerse systemen, en vooral die uit China, serieus te bedreigen. De toenemende spanningen in het Midden-Oosten, die de olieprijzen zullen blijven opdrijven, ondermijnen de effectiviteit van het prijsplafond verder.

In 2022 heeft de Europese Unie aanzienlijke kosten op zich genomen (lees: haar burgers met hogere lasten opgezadeld) om de invoer van ruwe olie uit zee uit Rusland onder embargo te plaatsen, waardoor de Russische energie-inkomsten tijdelijk daalden. Maar gezien het feit dat China en andere landen die zich niet bij het embargo hadden aangesloten eind 2021 al minstens 40% van de Russische olieverkoop voor hun rekening namen, zou het land geen enorme sprong in de consumptie van deze landen hebben gemaakt, gecombineerd met een grote oliestijging in de wereld, om een eventuele daling van de vraag door het Westen te compenseren.

Terwijl de EU-landen veel stappen hebben ondernomen om hun afhankelijkheid van Russische olie en gas te verminderen, zijn ze door andere maatregelen zelfs nog afhankelijker van Rusland geworden. Terwijl de EU zich inspande om de vraag naar Russische energie terug te dringen, bleef Duitsland doorgaan met de ontmanteling van de resterende kerncentrales, die uiteindelijk (door het besluit van Merkel) in april 2023 werden gesloten. Deze actie verhoogde de vraag naar externe energievoorzieningen, waardoor het voor Duitsland moeilijker werd om te voorkómen dat er Russische energie werd gekocht.

Europese landen blijven ook manieren zoeken en vinden om hun eigen sancties tegen Russische energie te omzeilen, opgelegd in de nasleep van Moskou's hernieuwde invasie van Oekraïne, waarbij Duitsland nu toegeeft dat hun importen uit intermediair India enorm stijgen. Uit officiële gegevens van het Duitse statistische bureau Destatis blijkt dat de Duitse import van Russische ruwe olie vrijwel geheel is stopgezet als gevolg van de sancties, maar de statistieken houden geen rekening met ruwe olie van Russische oorsprong die indirect van mondiale handelaren is gekocht via overdrachten van schip tot schip.

Wij kunnen ons nog herinneren dat we in april dit jaar meldden dat Duitsland vorig jaar ook over de schreef ging. Het Handelsblatt gaf toen toe dat de olie uit Kazachstan - die door de Duitsers via het noordelijke deel van de Vriendschapspijpleiding werd geïmporteerd - fysiek Russische olie was. Maar er zijn meer landen waar de lidstaten van de EU zich tot kunnen wenden om Russische olie te kopen (tegen een forse meerprijs, uiteraard).

De invoer van aardolieproducten uit India door Duitsland – dat door de EU en anderen wordt beschuldigd van het doorverkopen van geïmporteerde Russische olie aan de rest van de wereld – is dit jaar enorm gestegen, onder meer van 40 miljoen dollar in de eerste zeven maanden van 2022 tot 484 miljoen dollar in dezelfde periode van 2023.
Het is een stijging van 1.110% in twaalf maanden.

Uit cijfers van de Duitse federale overheid blijkt, zo meldt Der Tagespiegel, dat een groot deel van de verse import olie is die wordt gebruikt voor de productie van huisbrandolie en gas. Hoewel sanctieregels gevolgen hebben voor de directe en indirecte import van olie en gas uit Rusland, zijn de regels niet langer van toepassing zodra deze naar een derde partij zijn geëxporteerd, verfijnd en tot een ‘nieuw’ product zijn gemaakt.

De Duitse Tagesschau refereert aan de opmerkingen van analist Georg Zachmann die in een publicatie zegt dat Europese embargo's niet echt van invloed zijn op de Russische olie-export en het is gemakkelijk in te zien hoe India Russische olie koopt en deze vervolgens in enigszins gewijzigde vorm doorverkoopt aan Europese landen.

Deze omzeiling van de Europese sanctieregels door Europese landen, inclusief giganten als Duitsland, die de verhalen en prioriteiten van de EU bepalen, wordt al lang begrepen. Top-eurocraat Josep Borrell sprak in mei over de handel via India en zei: “we moeten handelen”. Maar ook op dit vlak ontbeert het Brussel aan daadkracht.

Zoals eerder gemeld is de import van Russisch aardgas – dat wordt gebruikt voor de opwekking van elektriciteit en het verwarmen en koken van woningen – dit jaar ook enorm gestegen in de Europese Unie. Wederom niet beïnvloed door EU-sancties als het wordt gecomprimeerd en gekoeld tot vloeibare vorm (LNG) en vervolgens naar Europa wordt verscheept voordat het weer in gas wordt omgezet, is de import dit jaar met 40 procent gestegen vergeleken met dezelfde periode in 2021.

Het Verenigd Koninkrijk hield zich ook bezig met deze handel: het kocht Russische oliederivaten via raffinaderijen in India en Turkije, en importeerde vliegtuigbrandstof gemaakt van Russische olie.

Een actievoerder tegen de handel zei in augustus nog: “Het is schokkend dat landen in de EU zo hard hebben gewerkt om het Russische fossiele gas af te bouwen, om het vervolgens te vervangen door het verscheepte equivalent. Het maakt niet uit of het uit een pijpleiding of een boot komt – het betekent nog steeds dat Europese bedrijven (en overheden) miljarden naar de oorlogskas van Poetin sturen.”









[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]



[15 november 2023]

 

Afdrukken Doorsturen