VS-admiraal waarschuwt dat de Russische envlave Kaliningrad ‘geneutraliseerd’ moet worden

De Amerikaanse admiraal James Stavridis, voormalig opperbevelhebber van de NAVO-strijdkrachten in Europa, waarschuwt dat de Baltische staten het volgende doelwit van Moskou kunnen worden en dat de exclave Kaliningrad moet worden ‘geneutraliseerd’ in geval van een oorlog met Rusland.


Stavridis herinnert zich in een opinieartikel dat vandaag door Bloomberg werd gepubliceerd dat sommige analisten met de toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO de Baltische Zee begonnen te omschrijven als een ‘NAVO-meer’.

De Amerikaanse admiraal, die tussen 2009 en 2013 de opperbevelhebber van de geallieerde strijdkrachten in Europa was, zegt echter dat deze beoordeling, hoewel passend, niet geheel accuraat is, aangezien Rusland “een strook kust tussen Litouwen en Polen controleert vanwege zijn bizarre exclave van Kaliningrad".
"En president Vladimir Poetin blijft de controle houden over de verre oostelijke hoek van de Oostzee rond de stad Sint-Petersburg – die, ironisch genoeg om nu te bedenken, ooit door de tsaren, te beginnen met Peter de Grote, werd beschouwd als het ‘venster naar de westerse wereld''', merkte hij op.

Voor wie zich afvraagt hoe het kleine Kaliningrad in het bezit van Rusland kwam, even wat achtergrond hierover.

Het blijkt dat Kaliningrad (voorheen bekend als Königsberg) een behoorlijk interessante geschiedenis heeft gehad, maar dat het niet zo vaak kruist met Rusland of de Sovjet-Unie. Zeker niet vóór de Tweede Wereldoorlog. Maar het is ook niet altijd Duits geweest. Historisch gezien werd Königsberg in 1255 gesticht door Pruisen. Ondanks de gelijkenis in namen heeft Pruisen geen historische relatie met Rusland. In plaats daarvan was Pruisen eigenlijk een mengelmoes van Germaanse en Poolse staten die op verschillende momenten in de Europese geschiedenis een grotere entiteit vormden. Het loutere feit dat Pruisen überhaupt bestond, laat alleen maar zien dat de territoriale geschiedenis van Europa ongelooflijk ingewikkeld is. Maar nogmaals, afgezien van een zeer korte periode halverwege de 18e eeuw had Königsberg niet zo vaak 'contact' met de staat Rusland.

Zoals met een groot deel van het hedendaagse Europa kan Kaliningrad verklaard worden aan de hand van een unieke gebeurtenis: de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de invasie van Europa door geallieerde troepen begonnen Britse, Canadese, Amerikaanse en andere geallieerde troepen met de invasie in respectievelijk Frankrijk en Italië. Ondertussen begon de Sovjet-Unie hun invasie in Oost-Europa. Gezien de nabijheid van Königsberg bij Rusland, is het niet meer dan voor de hand liggend dat het door het Rode Leger zou worden binnengevallen vóórdat de rest van de geallieerden arriveerden. In 1939, op zijn hoogtepunt vóór de invasie door het Rode Leger, telde Königsberg 372.000 inwoners. Slechts zes jaar later waren er nog maar 73.000 over.

Maar terwijl de Sovjet-Unie Königsberg binnenviel en in handen hield, werd het pas na de oorlog, tijdens de Conferentie van Potsdam, officieel onderdeel van Rusland. Dat komt omdat de Conferentie van Potsdam een gebeurtenis was die plaatsvond nadat de geallieerden de Tweede Wereldoorlog hadden 'gewonnen' om te beslissen hoe het continent kon voorkómen dat dezelfde fouten na de Eerste Wereldoorlog opnieuw zouden worden gemaakt. Dan komen Jozef Stalin, Winston Churchill en Harry Truman in beeld.

Tijdens de Conferentie van Potsdam namen de Sovjet-Unie, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten allerlei beslissingen over het Europese continent, waardoor de meeste Oost-Europeanen grotendeels van de besluitvorming werden uitgesloten. Gegeven het feit dat het continent en de geallieerden al lange tijd in oorlog waren, was er weinig wens om opnieuw met elkaar in conflict te komen. Als zodanig werd een groot deel van Oost-Europa op verschillende manieren afgestaan ​​aan de Sovjet-Unie. Dit wordt door Polen, Tsjechen en Slowaken (destijds Tsjechoslowakije) grotendeels beschouwd als het ‘westerse verraad’. En natuurlijk was het onderdeel van de concessies van de VS en Groot-Brittannië dat Königsberg officieel zou worden overgedragen aan de Sovjet-Unie, ondanks de landmassa die aan Polen grensde en vóór 1946 nooit een grote Russische bevolking had gehad.

De rest is geschiedenis. Maar er is hier ook een klein probleempje. Het grondgebied van Kaliningrad was officieel onderdeel van de Sovjet-Unie, net zoals veel Oost-Europese landen dat waren. Toen de Sovjet-Unie uiteenviel, werden veel voormalige Sovjetrepublieken onafhankelijk van Rusland. Kaliningrad kreeg echter niet dezelfde vrijheid, vooral vanwege de strategische ligging aan de Oostzee.

Kaliningrad is erg belangrijk voor Rusland. Hoewel de locatie van Kaliningrad oorspronkelijk een relatief eenvoudige strategische locatie langs de Baltische Zee was, speelt er tegenwoordig een veel grotere geopolitiek. Dit komt voornamelijk door de nabijheid van de Russische enclave tot de NAVO

In 2007 verklaarde Rusland - dat zag dat het Westen in tegenstelling tot eerdere beloften steeds verder oprukte richting de Russische grens - dat als NAVO-raketten in Polen zouden worden ingezet, Rusland zijn kernwapens naar Kaliningrad zou verplaatsen. En hoewel de verschillen van 400 kilometer tussen Rusland en Kaliningrad misschien niet zo'n groot verschil lijken, geeft het feit dat het zo veel dichterbij het Westen ligt Rusland wel een beetje een voorsprong. Als Rusland vanaf het Russische vasteland het hart van de NAVO zou willen aanvallen, laten we zeggen Berlijn, zou het immers raketten over meerdere landen en meerdere verdedigingssystemen moeten sturen. Met Kaliningrad zijn er veel minder verdedigingsmechanismen om een ​​dergelijke aanval te stoppen. In 2009 werden deze plannen opgeschort, maar het bewijst wel de geografisch strategische ligging van Kaliningrad.

Tegenwoordig is de oblast Kaliningrad in hoge mate een Russische staat, als we kijken naar de mensen die daar wonen. Vanaf 2010 vormden de Russen 87,4% van de bevolking. Duitsers en Polen vormden in totaal minder dan 1%. Het is in alle opzichten een deel van het vasteland van Rusland. Desalniettemin is dat feit een doorn in het oog van de Amerikaanse haviken. Stavridis zegt dat de NAVO haar Baltische ‘meer’ zou kunnen gebruiken om druk uit te oefenen op Kaliningrad, dat fungeert als een geografische barrière tussen Estland, Letland en Litouwen en de rest van het bondgenootschap. We weten onderhand wel wat de Amerikanen verstaan onder 'druk uitoefenen'.

“In het geval van een oorlog zal [de exclave] Kaliningrad moeten worden geneutraliseerd, zodat Russische grondtroepen – waarschijnlijk opererend vanuit Moskou’s vazalstaat Wit-Rusland – de controle niet kunnen overnemen van de kritieke Suwalki Corridor, die langs de Litouwse grens en Polen loopt", legt James Stavridis uit in commentaren van TASS en andere Russische persbureaus.

De Suwalki Corridor, die de exclave Kalinigrad scheidt van Wit-Rusland, behoort volledig tot Polen en Litouwen, maar wordt als kwetsbaar beschouwd omdat het de enige landcorridor is die de Baltische landen met de rest van Europa verbindt.

Militaire analisten zijn van mening dat dit, in het geval van een oorlog tussen Rusland en de NAVO, het eerste gebied zou zijn dat door de troepen van Poetin wordt aangevallen, zowel om een ​​landverbinding met Kaliningrad tot stand te brengen als om de verbinding tussen de Baltische landen en de rest van het Bondgenootschap te verbreken.

“Voor sommigen lijkt deze dreiging misschien overdreven – wat zijn de kansen dat Poetin een grote crisis op zee zal veroorzaken of één van de Baltische staten zal binnenvallen? Welnu, drie jaar geleden leek het idee dat hij een aanval op Oekraïne zou lanceren ook onwaarschijnlijk; probeer niet de gedachten van de Kremlin-man te lezen”, waarschuwt James Stavridis.

Bloomberg publiceerde het opiniestuk van Stavridis op dezelfde dag waarop Rusland de overwinning in de Tweede Wereldoorlog viert, of de ‘Grote Patriottische Oorlog’, zoals het door de Russen wordt genoemd. In zijn jaarlijkse toespraak tot de Russen bij deze gelegenheid sprak Vladimir Poetin in het bijzonder over wat hij omschreef als de ‘verdraaiing van de waarheid’ over de Tweede Wereldoorlog, de ‘moeilijke’ periode die Rusland doormaakt, en de vastberadenheid om te reageren op westerse problemen en bedreigingen, ook met kernwapens, indien van toepassing.

‘Wij verwerpen de exclusiviteitsclaims van welke staat of alliantie dan ook. Wij weten waar zulke exorbitante ambities toe leiden. Rusland zal er alles aan doen om een ​​mondiale botsing te voorkómen, maar tegelijkertijd zullen we niet toestaan ​​dat iemand ons bedreigt. Onze strategische strijdkrachten zijn altijd alert”, zei hij, verwijzend naar de Russische nucleaire strijdkrachten. Sergei Rjabkov, de Russische viceminister van Buitenlandse Zaken, zei op zijn beurt dat Rusland zijn westerse tegenstanders had gewaarschuwd dat het zich genoodzaakt voelde zijn nucleaire afschrikking te vergroten, daarbij verwijzend naar een 'escalatie' van dreigingen vanuit het Westen.

Ryabkov werd door staatspersbureau RIA geciteerd en zei dat Rusland zijn nucleaire doctrine, die het gebruik van kernwapens toestaat in het geval van een existentiële bedreiging voor de staat, niet verandert. "Op dit moment zijn er op dit vlak geen veranderingen. Maar de situatie zelf is aan het veranderen, dus hoe de basisdocumenten op dit gebied zich verhouden tot de behoeften om onze veiligheid te garanderen, is het onderwerp van voortdurende analyse”, aldus Riabkov.

“We waarschuwen onze tegenstanders dat hun escalerende traject ons uiteraard confronteert met de noodzaak om actie te ondernemen die in feite onze afschrikkingsmaatregelen versterkt”, voegde de functionaris eraan toe. Hij zei dat de oefeningen met Russische tactische kernwapens, die Moskou eerder deze week had aangekondigd, deel uitmaakten van die inspanningen.

De Amerikaanse admiraal heeft wel vaker opzienbarende verklaringen gedaan. Zo had hij onlangs het slechte idee de expansiedrift van de NAVO niet te beteugelen, maar juist uit te breiden. Hij moedigde de NAVO vooral landen als Japan, Zuid-Korea en Australië in het Atlantische bondgenootschap op te nemen.

Het is duidelijk absurd om Aziatische bondgenoten bij de NAVO te betrekken, maar er zijn ook allerlei absurde ideeën die uiteindelijk officieel beleid kunnen worden als ze niet worden uitgedaagd en neergehaald. Het is onnodig, onverstandig en potentieel gevaarlijk. Als de huidige bondgenoten dwaas genoeg zouden zijn om hiermee in te stemmen - en dat zou zo maar kunnen - dan zou dit de alliantie overbelasten en tegelijkertijd de spanningen met Rusland en China doen toenemen. En dan te weten dat we nu al een bondgenootschap hebben dat al te groot en onhandelbaar is en alle bestaande problemen alleen maar zou verergeren:
1. Verhoogde spanningen met China en Rusland: China en Rusland beschouwen de NAVO als een bedreiging voor de veiligheid, en elke uitbreiding van het bondgenootschap naar de Stille Oceaan zou de spanningen kunnen verergeren. Dit zou kunnen leiden tot een grotere militaire opbouw, provocerende acties en mogelijk zelfs conflicten, vooral in gebieden waar belangen elkaar overlappen, zoals het Zuiden.
h de Chinese Zee of het Koreaanse schiereiland.
2. Alliantiecohesie: een uitbreiding van de NAVO met landen in de Stille Oceaan kan de alliantiecohesie onder druk zetten. Er kunnen meningsverschillen tussen de lidstaten ontstaan over de reikwijdte, het doel en de verplichtingen van het uitgebreide bondgenootschap, wat kan leiden tot interne verdeeldheid die de effectiviteit van de NAVO verzwakt.
3. Regionale reacties: Aziatische landen kunnen gemengde reacties hebben op de uitbreiding van de NAVO naar de Stille Oceaan. Terwijl sommigen de veiligheidsgaranties en de afschrikking tegen potentiële agressie misschien verwelkomen, zijn anderen misschien op hun hoede om betrokken te raken bij een confrontatie tussen grootmachten of om China of Rusland tegen te werken.
4. Potentieel voor een wapenwedloop: een NAVO-aanwezigheid in de Stille Oceaan zou een wapenwedloop kunnen aanwakkeren, omdat landen in de regio als reactie daarop hun militaire capaciteiten willen versterken. Dit zou de instabiliteit en het risico op conflicten kunnen vergroten, vooral als de wapenopbouw leidt tot misrekeningen of verkeerde interpretaties van bedoelingen.
5. Diplomatieke gevolgen: de uitbreiding van de NAVO naar de Stille Oceaan zou de diplomatieke betrekkingen tussen de lidstaten en andere landen, met name China en Rusland, onder druk kunnen zetten. Dit zou kunnen resulteren in economische sancties, diplomatiek isolement of andere vergeldingsmaatregelen die de spanningen verder doen escaleren.
6. Escalatie van conflicten: In het geval van een crisis of conflict in de regio kan de betrokkenheid van de NAVO de spanningen doen escaleren en de-escalatie moeilijker maken. De aanwezigheid van NAVO-troepen zou het bondgenootschap onbedoeld in regionale conflicten kunnen betrekken, wat tot onbedoelde gevolgen en potentieel bredere militaire betrokkenheid zou kunnen leiden.

Hoewel de uitbreiding van de NAVO naar de Stille Oceaan in de ogen van de immer oorlogen voerende Amerikanen weliswaar voordelen kan bieden in termen van veiligheidssamenwerking en afschrikking, brengt zij vooral aanzienlijke risico's met zich mee die zorgvuldig moeten worden afgewogen en beheerd om te voorkoómen dat de regio wordt gedestabiliseerd en de mondiale veiligheid wordt ondermijnd.

Stavridis is de zoveelste clown in het NAVO-circus, en we houden ons hart vast als er binnen enkele maanden de nieuwe spreekstalmeester zal worden benoemd - iemand die toch zou moeten weten welke lessen uit de wereldgeschiedenis getrokken kunnen worden, maar daar ongetwijfeld geen actieve herinnering meer aan heeft.





[Alle links, bronnen, documenten en meer informatie uitsluitend voor abonnee's]



[9 mei 2024]

 

Afdrukken Doorsturen